مى‌كند بخواند، و از اين روست كه بايد در مقام استعاذه و پناهندگى از شيطان رجيم به نام «اللّه» پناهنده شود نه ديگر نامها، و طبق آيه‌ قُلْ اعُوذُ بِرَبِّ النّاسِ‌ به او امر شده است تا به پروردگار مردم پناهنده شود از شر كسى كه با مرتبه او و كمالات او ضديت و تنافر دارد، و آن وسوسه باطنى است، و پناه به خدا برد از كسى كه در باطن او وسوسه ايجاد مى‌كند و در راه معرفت، راهزن اوست.

عارف كامل كمال الدين عبد الرزاق كاشانى در تأويلات مى‌گويد:

«انسان همان وجود جامعى است كه همه مراتب وجود را در انحصار خود قرار داده است. پس پروردگارى كه او را ايجاد كرده و كمال انسانى را به او افاضه فرموده همان ذات خداوندى است، به اعتبار همه اسماء به حسب بدايت كه از آن به «اللّه» تعبير مى‌شود، و از اين روست كه خداى تعالى به شيطان فرمود: «چرا سجده نكردى به آنچه من با دو دستم او را آفريدم؟» دو دست متقابل، مانند دو دست لطف و قهر و يا دو دست جلال و جمال كه شامل همه اسماء است».

در سرّ ابتدا به «اللهم» در اكثر دعاها

پس كسى كه بازگشت انسان را از اسفل سافلين به عهده گرفته و او را از دوزخ تاريك، به محل كرامت و امن الهى باز مى‌گرداند و از تاريكى‌ها به نور مى‌كشاند و از راهزنان سلوك محافظت مى‌كند همان اللّه است، چنانكه فرمود: «اللّه ولىّ كسانى است كه ايمان آورده‌اند و آنان را از تاريكى‌ها به نور مى‌كشاند.» پس سالك كه با قدم معرفت سلوك إلى اللّه مى‌كند مانند مسافرى است كه در راه وحشتناك تاريكى، بار سفر به سوى حبيب خود را بسته است و شيطان، راهزن‌