2- امّا سجده يعقوب 7 و فرزندانش، براى اطاعت خدا و ابراز محبّت به يوسف 7 بود، همان طور كه سجده فرشتگان بر آدم 7 براى خود آدم 7 نبود بلكه به طور يقين، آن سجده براى اطاعت خدا و ابراز محبّت به آدم 7 بود. و سجده يعقوب 7 و فرزندانش با همراهى يوسف 7 به شكرانه رفع پراكندگى آنان و دوباره دور هم جمع شدن بود. آيا نمى‌بينى كه [يوسف 7‌] در آن هنگام به عنوان شكر و سپاس چنين گفت: «پروردگارا، تو به من دولت دادى و از تعبير خوابها به من آموختى ...».

[سوره يوسف (12)، آيه 102].

3- امّا در باره اين فرمايش خداوند متعال كه: «و اگر از آنچه به سوى تو نازل كرديم در ترديدى، از كسانى كه پيش از تو كتاب آسمانى مى‌خواندند بپرس». مخاطب همان پيامبر خدا 6 است كه البتّه خودش در باره آنچه بر او نازل مى‌شد ترديدى نداشت ولى نادانان مى‌گفتند: چگونه است كه خدا پيامبرى از فرشتگان مبعوث نكرده؟ و چرا پيامبر او مثل ما به خوردن و نوشيدن و بازار رفتن نياز دارد و هيچ فرقى بين ما و او نيست؟ پس خداوند به پيامبرش وحى فرستاد- در حضور اين نادانان- كه: «از كسانى كه كتاب مى‌خوانند بپرس» كه آيا خداوند پيش از تو پيامبرى مبعوث كرده است جز اينكه او نيز غذا مى‌خورده و به بازار مى‌رفته و تو هم نظير آنانى. و اينكه فرمود: «اگر تو در ترديدى ...» البته او خود هيچ شك و ترديدى نداشته است ولى براى رعايت انصاف در گفتار، چنين فرموده است، همان طور كه فرموده: «بياييد پسرانمان و پسرانتان و زنانمان و زنانتان و ما خويشان نزديك و شما خويشان نزديك خود را فراخوانيم، سپس مباهله كنيم و لعنت خدا را بر دروغگويان قرار دهيم». [سوره آل عمران (3)، آيه 61] كه اگر مى‌گفت: لعنت خدا را بر شما قرار دهيم. آنها پيشنهاد مباهله را قبول نمى‌كردند با آنكه خدا مى‌دانست كه پيامبرش همه پيامهاى او را ابلاغ مى‌كند و از دروغگويان نيست و همچنين پيامبر خودش نيز مى‌دانست كه در آنچه مى‌گويد راستگوست ولى دوست داشت كه از طرف خود مطلب منصفانه باشد.

4- امّا در باره فرمايش خداوند متعال كه: «و اگر آنچه درخت در زمين است قلم باشد و دريا را هفت درياى ديگر به يارى آيد، سخنان خدا پايان نپذيرد» به طور يقين چنين است، اگر همه درختان دنيا قلم شوند و درياى مركّب را هفت درياى ديگر به يارى آيد، و زمين تمام چشمه‌هاى خود را بيرون ريزد، پيش از آنكه نگارش كلمات خداوند پايان پذيرد، آن همه درياهاى مركّب تمام شوند!