اسم الکتاب : تحف العقول ت حسن زاده المؤلف : ابن شعبه حرّاني الجزء : 1 صفحة : 867
پاسخهاى امام هادى 7 به سؤالات يحيى بن اكثم
[برادر امام هادى 7] جناب موسى بن محمّد بن رضا 7 [معروف به موسى مبرقع] گويد:
در ديوان عمومى به يحيى بن اكثم برخوردم و از من پرسشهايى نمود، من نزد برادرم على
بن محمّد عليهما السّلام آمدم و ميان من و ايشان گفت و شنودهايى انجام پذيرفت و به
من پندهايى داد و رهنمودهايى ارايه فرمود كه مرا بينا و به طاعت از او واداشت. به
ايشان عرض كردم: فدايت گردم! ابن اكثم نامهاى به من داده و از من سؤالاتى نموده و
درخواست كرده پاسخش گويم. امام هادى 7 تبسّمى كرد و سپس فرمود: آيا تو
نيز پاسخش دادى؟ گفتم: نه، [پاسخ آنها را] نمىدانستم. امام هادى 7
فرمود: آن سؤالات چيست؟ گفتم: در آن نامه اين سؤالات را مطرح كرده است:
(1) در باره فرمايش
خداوند متعال كه: «كسى كه نزد او «علم كتاب» بود، گفت: من آن را پيش از آنكه چشم
خود را برهم زنى برايت مىآورم». [سوره نمل (27)، آيه 40]، [ابن اكثم سؤال كرده
كه] آيا سليمان پيامبر خدا، به دانش آصف [كه «علم كتاب» داشت] نيازمند بود؟ (2)
در باره فرمايش خداوند متعال كه: «و پدر و مادرش را به تخت برنشانيد و همه آنان
پيش او به سجده درافتادند». [سوره يوسف (12)، آيه 100] آيا يعقوب و فرزندانش كه
پيامبر بودند براى يوسف سجده كردند؟ (3) در باره اين فرمايش خداوند متعال كه: «و
اگر از آنچه به سوى تو نازل كرديم در ترديدى، از كسانى كه پيش از تو كتاب آسمانى
مىخواندند بپرس». [سوره يونس (10)، آيه 94] مخاطب اين آيه كيست؟
اگر خود پيامبر 6 است پس او در شك بوده و اگر ديگرى است، قرآن بر چه كسى نازل شده
بود؟ (4) در باره اين فرمايش خداوند متعال كه: «و اگر آنچه درخت در زمين است قلم
باشد و دريا را هفت درياى ديگر به يارى آيد، سخنان خدا پايان نپذيرد». [سوره لقمان
(31)، آيه 27] اين درياها كدامند و كجايند؟ (5) در باره اين فرمايش خداوند متعال
كه: «و در آنجا آنچه دلها آن را بخواهند و ديدگان را خوش آيد، هست». [سوره زخرف
(43)، آيه 71]. دل آدم 7 خواست گندم بخورد و آن را خورد، پس چرا توبيخ
شد؟ (6) در باره اين فرمايش خداوند متعال كه: «يا به آنان هم پسر و هم دختر دهد».
[سوره شورى (42)، آيه 50] البته بنا به برداشت ابن اكثم بايد چنين ترجمه شود: «يا
پسران يا دختران به آنان تزويج نمايد»] پس چگونه است كه خداوند مردان را به
بندگانش تزويج مىكند، در حالى كه گروهى كه چنين عملى انجام دادند مجازات كرده
است؟
(7) در باره شهادت دادن
يك زن كه به تنهايى جايز است با اينكه خداوند فرموده: «و دو تن مرد عادل را از
ميان خود گواه گيريد». [سوره طلاق (65)، آيه 2]. (8) در باره خنثى [كسى كه مرد يا
زن بودنش مشخص نيست] و گفته على 7 در اين خصوص كه: «به نشانه عضوى كه
ادرار مىكند ارث مىبرد» چه كسى عضو ادرار او را معاينه مىكند؟ اگر مردان معاينه
كنند چه بسا او زن باشد و اگر زنان معاينه نمايند چه بسا او مرد باشد؟
اسم الکتاب : تحف العقول ت حسن زاده المؤلف : ابن شعبه حرّاني الجزء : 1 صفحة : 867