اسم الکتاب : تحف العقول ت حسن زاده المؤلف : ابن شعبه حرّاني الجزء : 1 صفحة : 589
ولى به منزلت و اهميّت نزد خدا، بزرگ باشند. گروه دوم كه
مرتبه پاييناند، ما را در عيان دوست دارند و شيوه پادشاهان را در پيش گرفتهاند.
زبانشان با ماست و شمشيرشان بر عليه ماست. گروه سوم كه مرتبه ميانه به شمار
مىآيند، ما را در باطن دوست دارند ولى در ظاهر اظهار دوستى نمىنمايند. به جان
خودم سوگند! اگر ما را [صادقانه] در باطن دوست مىداشتند بدون اينكه آن را آشكار
اظهار نمايند، در شمار روزه داران روز و نمازگزاران شب بودند و اثر عبادت را در
رخسارشان مىديدى و آنان اهل مسالمت و فرمانبردارىاند.
آن مرد عرض كرد: [با اين
توضيحات] من در شمار دوستداران شما در عيان و نهان هستم. امام صادق 7
فرمود: دوستداران ما كه هم در نهان ما را دوست دارند و هم در عيان ويژگيهايى دارند
كه به وسيله آنها شناسايى مىشوند. آن مرد عرض كرد: آن نشانهها چيست؟ امام 7 فرمود: چند نشانه است: نخست آن كه يكتاپرستى را به خوبى فهميدهاند و به
دانش يكتاپرستى به طور كامل دست يافتهاند و پس از آن به ذات و صفات او ايمان
دارند، سپس حدود ايمان و حقايق و شروط و تأويل آن را به دست آوردهاند. سدير عرض
كرد: يا ابن رسول اللَّه! پيش از اين من چنين توصيفى در باره ايمان از شما نشنيده
بودم!؟ امام صادق 7 فرمود: آرى، اى سدير! پرسشگر را نرسد كه بپرسد
[حقيقت] ايمان چيست، تا نداند ايمان به كيست؟
سدير عرض كرد: يا بن
رسول اللَّه! اگر امكان دارد در اين خصوص توضيحى بفرماييد. امام صادق 7
فرمود: هر كه پندارد خدا را با وهم و خيال دلها مىشناسد، مشرك است. و هر كه
پندارد خدا را به نام بدون معنى پرستش مىنمايد به بىاساس بودن سخن خود اعتراف
كرده است؛ زيرا صرف نام، حادث است و هر كه پندارد نام و معنى را با هم مىپرستد،
همانا براى خدا شريكى قرار داده است. و هر كه پندارد [معنى را] به صفت مىپرستد نه
به ادراك، به طور قطع حواله بر ناديده كرده است. و هر كه پندارد صفت و موصوف را با
هم مىپرستد، يكتاپرستى را ابطال نموده است؛ زيرا صفت غير از موصوف است. و هر كه
پندارد موصوف را به صفت اضافه مىكند، همانا بزرگ را كوچك نموده است و هيچ يك از
اينها نتوانستهاند آن طور كه در خور است خدا را شناسايى نمايند.
اسم الکتاب : تحف العقول ت حسن زاده المؤلف : ابن شعبه حرّاني الجزء : 1 صفحة : 589