اسم الکتاب : تحف العقول ت حسن زاده المؤلف : ابن شعبه حرّاني الجزء : 1 صفحة : 501
سخنان امام باقر 7 كه در همين زمينهها (اخلاق و
حكمت و غيره) نقل شده است
نقل شده است كه آن
حضرت به جابر
، فرمود: اى جابر! از
مردم عصر خويش پنج كردار را غنيمت شمار: 1- اگر حضور يافتى شناخته نشوى. 2- و
آنگاه كه از ميانشان رفتى، از تو نپرسند. 3- و چون در ميانشان باشى، جوياى نظرت
نشوند. 4- و اگر پيشنهادى دهى نپذيرند. 5- و اگر دخترى از آنان خواهى، ندهند.
و تو را به پنج سخن، پند
مىدهم: 1- اگر ستم ديدى، ستم مكن. 2- و چون به تو خيانت كردند، جوابشان را با
خيانت مده. 3- اگر تو دروغ پنداشته شوى، برافروخته مشو. 4- و اگر به نكوئى ياد
شدى، خوشحال مشو. 5- و چون به بدى ياد شدى بىصبرى مكن، و در گفتار مردم نسبت به
خودت، تأمل كن. اگر آن را در خود مشاهده كردى، پس مصيبت افتادن تو از نظر خداى
بزرگ و توانا، به سبب برافروختگى تو از حقيقت، مصيبتى گرانتر است از ترس اينكه از
چشم مردم بيفتى. و اگر بر خلاف گفتار مردم بودى، پس پاداشى است كه بدون زحمت
صاحبشدهاى.
و آگاه باش كه تو
دوستدار ما محسوب نخواهى شد تا [آن گونه باشى] كه اگر تمام مردم شهرت يك صدا
بگويند كه تو مرد بدى هستى، اين گفته دلت را نفشارد و چون گفتند تو مرد نيكوئى
هستى، مسرورت نكند. ولى خويش را در منظر كتاب خدا عرضه بدار اگر رهرو راه قرآنى،
از آنچه نمىخواهدت مىپرهيزى، به آنچه نيكو مىدارد، مشتاقى و از تهديدش بيمناكى؛
پس ثابت قدم باش و بشارت باد تو را كه به راستى آن سخنان كه [به بدى] در مورد تو
گفتهاند ضررى به تو نزند. و اگر به دور از قرآنى پس به كدامين چيز، افتخار
مىكنى؟! به درستى كه مؤمن به پيكار با نفس خويش عنايت بسيار دارد تا بر خواسته
نفسش تسلط يابد.
زمانى، كجى نفس را راست
كند و به سبب دلبستگى به خدا با خواسته نفسانى به مخالفت برخيزد و زمانى ديگر، نفس
او را بر زمين افكند.
پس مطيع خواسته نفسش
شود، آنگاه خدا، او را بر پاى دارد پس به پا خيزد و خدا از او درگذرد و او از خواب
غفلت بيدار شود
اسم الکتاب : تحف العقول ت حسن زاده المؤلف : ابن شعبه حرّاني الجزء : 1 صفحة : 501