فرمان أمير المؤمنين على 7 به مالك اشتر

هنگامى كه او را به فرمانروايى مصر و توابع آن گماشت به نام خداوند رحمتگر مهربان اين فرمانى است از بنده خدا، على امير مؤمنان به مالك اشتر پسر حارث در پيمانى كه با او مى‌گذارد، هنگامى كه او را به فرمانروايى مصر مى‌گمارد تا خراج آنجا را فراهم آورد و با دشمن پيكار نمايد و كار مردم را سامان دهد و شهرهاى آن را آباد سازد.

او را امر مى‌نمايد به تقواى الهى و مقدّم داشتن طاعت خدا بر ديگر كارها و پيروى از هر چه خدا در كتاب خود بدانها امر فرموده، از واجبات و سنّتهايى كه كسى به نيك بختى دست نيابد مگر با پيروى از آنها و به بدبختى نيفتد مگر به انكار و تباه ساختن آنها. و بايد كه خداى سبحان را با دست و دل و زبانش يارى نمايد؛ زيرا او ضامن گشته كه ياوران خود را يارى كند چه همانا او قوى و عزيز است. او را مى‌فرمايد كه نفس خويش را در برابر شهوتها فرو نشاند؛ زيرا نفس همواره به بدى امر مى‌كند مگر كسى را كه خدا رحم كند؛ چه پروردگارم آمرزنده مهربانى است. و بايد هنگام مواجه شدن با شبهه‌ها به قرآن اعتماد نمايد، زيرا بيان هر چيزى در آن است و براى اهل ايمان، هدايت و رحمت است. بايد به دنبال خشنودى خدا باشد و پيرامون خشم او نگردد و بر نافرمانى خود اصرار ننمايد؛ زيرا پناهگاهى جز درگاه الهى نيست.

اى مالك! بدان كه تو را به شهرهايى گسيل داشته‌ام كه پيش از تو دولتها ديده، برخى دادگر و برخى ستمگر. و همانا مردم در كارهاى تو به همان چشم مى‌نگرند كه تو در كارهاى فرمانروايان پيش از خود مى‌نگرى و در باره تو همان گويند كه تو در باره آنان مى‌گفتى. و همانا نيكوكاران را از آنچه خداوند در باره آنان بر زبان بندگانش جارى ساخته، توان شناخت. پس بايد دوست داشتنى‌ترين اندوخته‌ها در نزد تو، اندوخته كار نيك باشد كه مقصود از آن فراهم آوردن رعيّت و رعايت آنهاست؛ پس زمام هواى نفس خود را فرو گير و بر نفس خود بخيل باش در آنچه براى او روا نيست، كه بخيل بودن بر خود، به انصاف عمل كردن است در آنچه نفس را خوش آيد يا ناخوش.

مهربانى به مردم و دوست داشتن آنها و لطف در حق ايشان را شعار دل خودساز؛ مبادا نسبت به آنان چونان حيوان درنده‌اى باشى كه خوردنشان را غنيمت شمارى؛