پس در اين حال ناقص بود و خواستار كمال باشد. چگونه كسى كه اطلاق پديده به او ممتنع نيست سزاوار نام ازلى و هميشگى باشد؟ و چگونه كسى كه احوال و گذشت سالها او را دگرگون مى‌سازد در خور ابدى بودن باشد؟ و چگونه كسى كه تحت تأثير چيزها قرار مى‌گيرد خود چيزها را بيافريند؟ در اين صورت نشانه‌هاى مخلوق بودن در او آشكار آيد و چون ديگر موجودات شود كه دليل بر وجود خدا هستند و حال آنكه موجودات دليل وجود او باشند و صفاتش به صفات موجودات پست [يعنى ممكنات‌] همانند گردد و با التزام به اين امور محال، ديگر مجالى براى گفتار و استدلال به جا نماند و پاسخى بر اين پرسش ميسّر نيست. اين بود مختصرى از آن خطبه.

نامه أمير المؤمنين على 7 به فرزندش امام حسن 7‌

از پدرى كه در آستانه فناست و چيرگى زمان را پذيراست، زندگى را پشت سر نهاده، تسليم گردش روزگار شده، نكوهش‌كننده اين جهان است، آرمنده در جايگاه مردگان كه فردا به نزد آنان روان است. به فرزندى كه آرزومند چيزى است كه به دست نيايد، راهرو راه كسانى است كه به هلاكت رسيده‌اند. فرزندى كه آماج بيماريهاست و گروگان گذشت روزگاران. پسرى كه تير مصيبتها به سوى او روان است و بنده گوش به فرمان دنياست. سوداگر فريب و وامدار مرگ و اسير نيستى است. هم پيمان اندوه‌ها و همنشين غمهاست. آماج آفات و زمين خورده شهوات و جانشين مردگان است.

اما بعد؛ همانا من از پشت كردن دنيا به خود و سركشى روزگار بر خود و روى آوردن آخرت به خويش، دريافتم كه بايد در انديشه خويش باشم و از ياد ديگران منصرف گردم و از توجّه به آنچه پشت سر مى‌گذارم باز ايستم و هر چند مردمان را غمخوارم بيشتر، غم خود را دارم. اين غمخوارى خود، مرا از خواهشهاى نفس بازداشت و حقيقت كار مرا بر من آشكار ساخت و به كوشش و تلاشم برانگيخت كوششى كه در آن بازيچه‌اى نبود و با حقيقتى آشنا ساخت كه دروغى آن را نيالود. تو را پاره‌اى از خود، بلكه همه جان و تن خود يافتم، چنان كه اگر آسيبى به تو رسد، چنان است كه به من رسيده و اگر مرگ سر وقت تو آيد، رشته زندگى مرا بريده، پس كار تو را چون كار خود شمردم و اين وصيّت را بر تو نمودم تا تو را پشتوانه‌اى باشد. خواه من زنده باشم يا مرده.