دين و احكام كه مؤمنان براى حل و عقد آنها بدان حضرت متوجه بوده علاوه بر اخبارى كه حاكى از موقعيت علمى و معرفت و فهم اوست كه همه دانشمندان را در معضلات و مشكلات شاگرد ابجد خوان مكتب او قرار داده و بالاخره همه در دربار او زانو زده و تسليم دست دانش او شده بيش از آنست كه بتوان بشماره درآورد و بالاتر از آنست كه ما بتوانيم آنها را در اين مختصر ايراد نمائيم آرى براى آنكه كتاب فعلى ما خالى از داورى‌هاى عاليه آن حضرت نباشد بعنوان «مشت نمونه خروار» برخى از آنها را در اينجا مى‌آوريم و مقدمه براى بيان داوريهائى كه آورده نشده قرار ميدهيم.

فصل- 55 داورى در عصر پيغمبر

برخى از داوريهاى آن حضرت كه عامه و خاصه نقل كرده‌اند در عصر خود پيغمبر ص اتفاق افتاده و حضرت رسول ص هم آنها را امضا كرده و حكم حقانيت آن را مجرى داشته و دعاى خير در باره او نموده و از عمل او قدردانى كرده و برترى او را بر ديگران بدين وسيله بمرحله ثبوت رسانيده و مسلم داشته كه پس از او سزاوار مقام خلافت است و بايد در اين خصوص بر ديگران فضيلت داشته باشد چنانچه قرآن كريم هم بدين معنى توجه دارد و تأويل آن از اين موضوع پرده برميدارد خدا ميفرمايد: أَ فَمَنْ يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَنْ يُتَّبَعَ أَمَّنْ لا يَهِدِّي إِلَّا أَنْ يُهْدى‌ فَما لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ‌[1] آيا كسى كه براه حق رهبرى شده شايسته براى پيروى است يا كسى كه از اين نعمت محروم است مگر آنكه بصراط حقيقت هدايت شود اكنون چگونه بر خلاف اين معنى داورى مى‌كنيد.

و ميفرمايد: قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَ الَّذِينَ لا يَعْلَمُونَ إِنَّما يَتَذَكَّرُ أُولُوا الْأَلْبابِ‌[2] بگو

[1] آيه 35 سوره يونس.

[2] سوره زمر آيه 9.