رسولش را پذيرفته، و اندازه عذاب و عقوبت و اهانتش را نسبت به كسانى كه او را انكار نموده و نپذيرفته‌اند، بداند.

معناى‌

«لا إله إلّا اللَّه»

اين است كه در واقع مؤذّن مى‌گويد: به واسطه فرستادن رسول، و رسالت و روشنگرى و دعوت او، حجّت رساى خداوند بر مردم تمام شده است، و او بزرگتر از آن است كه احدى از آنان بر او حجّت داشته باشند، پس هر كس دعوت او را بپذيرد، فوز و رستگارى و كرامت منحصرا براى اوست، و هر كس او را انكار نمايد، براستى كه خداوند از همه عالميان بى‌نياز است، و هم او سريع‌ترين حسابرسها مى‌باشد.

معناى‌

«قد قامت الصّلاة»

در اقامه اين است: كه وقت زيارت و ديدار و مناجات و برآورده شدن حوايج و نيل به آرزو و رسيدن و وصول به خداوند- عزّ و جلّ- و به كرامت و عفو و خشنودى و آمرزشش فرا رسيد.[1] شيخ جليل ابو جعفر بابويه- رضوان اللَّه عليه- مى‌گويد: راوى به خاطر تقيّه‌

«حىّ على خير العمل»

را ذكر ننموده است. در روايات ديگر، از امام صادق 7 در باره معناى آن پرسيدند، حضرت فرمود: «بهترين عمل همان ولايت است.»[2] و در روايت ديگرى فرمود: «بهترين عمل، نيكى كردن به حضرت فاطمه و فرزندان او عليهم السّلام مى‌باشد.»[3]

روايت منقول از ابن عبّاس رضوان اللَّه عليه‌

2- اينك روايت ديگرى را پيرامون اسرار اذان كه از ابن عبّاس رضوان اللَّه عليه نقل شده- هم او كه شاگرد مولايمان علىّ 7 بوده، و رواياتش در مثل اين موارد يا به پيامبر اكرم 6 منتهى مى‌شود و يا به مولايمان علىّ 7- ذكر مى‌كنيم:

[1] توحيد، ص 238، روايت 1، معانى الاخبار، ص 38، روايت 1.

[2] توحيد، ص 241، روايت 2، معانى الاخبار، ص 41.

[3] توحيد، ص 241، روايت 2، معانى الاخبار، ص 41.