^ خلاصه درس‌

رجا يعنى اميدوار بودن و خوف يعنى ترس و بيم.

انسان بايد به رحمت الهى اميدوار باشد و از خدا بترسد؛ اميد به رحمت خدا اين است كه انسان در عين كوشش در كسب رضاى الهى براى دورى از عذاب خدا به خدا پناه برد و به او اميد داشته باشد و نيز براى نيل به درجات كمال و رهايى از غفلتها به رحمت الهى اميدوار باشد و گناهانش او را از رحمت خدا مأيوس نكند.

از سوى ديگر بايد از عذاب الهى بترسد و از كيفر ومؤاخذه او ايمن نباشد. ترس ازخدا معانى و مراتبى دارد از قبيل ترس از خشم وعذاب خدا در دنيا و آخرت، لرزش دل در برابر عظمت الهى و ....

اميدوارى در حد معيّنى خوب و پسنديده است و آن حد، غلبه نكردن بر خوف است. چنانكه از حد تجاوز كند به غفلت ازمكر و عذاب الهى مى‌گرايد. خوف نيز در حد معينى پسنديده است و آن تحت الشعاع قرار ندادن اميدوارى است. اگر خوف از حد تجاوز كرد به نااميدى منجر مى‌شود وعين گمراهى خواهد بود.

^ پرسش‌

1- مفهوم خوف و رجا را توضيح دهيد.

2- مراد از رجاى حقيقى و دروغين چيست؟

3- ترس از خدا در چه معانى به كار مى‌رود؟

4- حد خوف و رجا را بيان كنيد.