رجاى غلط وانحرافى است كه نمى‌تواند همراه با خوف باشد.

انسان به واسطه رجاى بيش از حد به وادى آمال و آرزوهاى بى جا كشيده مى‌شود و از انجام تكاليف باز مى‌ماند و به واسطه خوفِ زياد به نا اميدى كشيده مى‌شود و در او انگيزه‌اى براى انجام وظايف باقى نمى‌ماند. به عبارت ديگر، رجا تا حد معيّنى خوب و پسنديده است و آن حد غلبه نكردن برخوف است و چنانچه اميدوارى از حدّ خود تجاوز كند به غفلت از مكر و عذاب الهى مى‌گرايد. قرآن كريم مى‌فرمايد:

«فَلا يَأْمَنُ مَكْرَ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْخاسِرُونَ»[1]

تنها زيانكاران هستند كه از مكر خدا ايمن هستند.

همچنين خوف نيز در حد معيّنى پسنديده است و آن حد تحت الشعاع قرار ندادن اميد است. اگر خوف از حد خود تجاوز كرد، به نااميدى منجر مى‌شود وعين گمراهى خواهد بود.

قرآن كريم مى‌فرمايد:

«لا يَيْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْكافِرُونَ»[2]

از رَوْح و رحمت خدامأيوس نمى‌شوند، مگر گروه كافران.

اگر انسان بين خوف و رجا باشد، به همان راه مستقيمى كه راه اوليا و برگزيدگان خداست، دست يافته است.

قرآن كريم آنان را چنين توصيف مى‌كند:

«إِنَّهُمْ كانُوا يُسارِعُونَ فِي الْخَيْراتِ وَ يَدْعُونَنا رَغَباً وَ رَهَباً وَ كانُوا لَنا خاشِعِينَ»[3]

[1] - اعراف، آيه 99

[2] - يوسف، آيه 87

[3] - انبياء، آيه 90