[چون مگس، پنداشت خود را هست كس‌]

92-

مأخذ اين تمثيل قطعه‌اى است از ابو نواس در هجاى جعفر بن يحيى برمكى:

عيون الاخبار ابن قتيبه، طبع مصر، ج 1، ص 273 [ص 14 قصص مثنوى‌]

[اهل تفسير به آرا دوزخى است‌]

93-

اشاره است به حديث:

مَنْ فَسَّرَ الْقُرْآنَ برَأْيه وَ أَصَابَ الْحَقَّ فَقَدْ أَخْطَأَ[2].

تفسير ابو الفتوح، طبع تهران، ج 1، ص 3، مجمع البيان طبع تهران، ج 1، ص 4 و حديث:

مَنْ فَسَّرَ الْقُرْآنَ برَأْيه فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ منَ النَّار[3].

عوالي‌اللآلي ج 4 ص 104 و كنوز الحقائق، طبع هند، ص 131 [ص 416 شرح مثنوى‌]

[1] - او( جعفر برمكى)، بيش از مگسى كه مغرورانه بر شى‌ء نجسى نشسته است خود را پر آوازه كرده و بيش از سگ هارى كه به استخوانى دل بسته بخل مى‌ورزد.

مردم از جعفر( برمكى) انتظارى جز بخل ورزيدن ندارند و اگر استثنايى ببينند آن را حمل بر حماقت وى مى‌كنند!

[2] - كسى كه قرآن را با رأى خويش تفسير كند، هر چند به حقيقتى دست يابد، به خطا رفته است.

[3] - كسى كه قرآن را با رأى خويش تفسير كند جايگاهش پر از آتش خواهد شد.