اسم الکتاب : مفردات نهج البلاغه المؤلف : قرشی، سید علی اکبر الجزء : 1 صفحة : 433
سمينها غثّا» خ
190، 282 دنيا نسبت به انسان مانند روزى مىشود كه گذشته و يا ماهى كه منقضى شده
است و تازهاش كهنه و فربهش لاغر مىشود.
رجا
ارجاء:
تأخير انداختن:
«ارجا
الامر: اخّره»
از اين
لفظ دو مورد در «نهج» آمده است، كسى از آن حضرت خواست او را موعظه كند فرمود: «لا تكن ممّن يرجو الآخرة بغير العمل و يرجّى التوبة بطول
الامل» حكمت 150 نباش، مانند كسيكه آخرت را اميد دارد بدون عمل و توبه را تأخير
مىاندازد با آرزوى دراز «ترجئه» تأخير انداختن است.
رجّ
حركت
دادن و حركت كردن:
«رجّ
الشىء رجّا حركه و تحرك»
سه مورد
از اين لفظ در «نهج» آمده است، درباره معاد فرموده: «و
جاء من امر اللّه ما يريده من تجديد خلقه، اماد السمآء و فطرها و ارجّ الارض و ارجفها
و قلع جبالها و نسفها» خ 109، 161، مىآيد از فرمان خدا آنچه مىخواهد از
آفرينش جديد، حركت مىدهد آسمانرا و مىشكافد آنرا و زمين را حركت مىدهد و
مىلرزاند و كوههايش را بركنده و ريز ريز مىكند. در بعضى نسخهها «رجّ» است به
طور ثلاثى. امّا كلام آنحضرت «رجّة صدره» در «رده» خواهد آمد.
رجيج
مضطرب.
متحرّك. در رابطه با ملائكه فرموده: «و حشابهم فتوق
اجوائها و بين فجوات تلك الفروج زجل المسبّحين منهم فى حظائر القدس... و وراء ذالك
الرجيح الذى تستكّ منه الاسماع سبحات نوز...» خ 91، 129 (اشباح) يعنى
شكافهاى آسمانها را با ملائكه پر كرد، و ميان فضاهاى آن شكافها صداهاى بلند شده
تسبيح كنندگانست در حظيرههاى قدس. و در پى آن زلزله و اضطراب كه گوشها از آن كر
مىشود، طبقات نور است.
رجح
رجوح و
رجحان در اصل ميل و سنگينى ترازوست گويند:
«رجح
الميزان رجوحا: مال»
على هذا
آن به معنى برترى به كار مىرود، از اين ماده چهار مورد در «نهج» آمده است. درباره
حمد خدا فرموده: «فانّه ارجح ما وزن و افضل ما خزن»
خ 2، 46، حمد خدا برترين و سنگينترين چيزى است كه وزن شده و بهترين چيزى است كه
ذخيره گشته است
اسم الکتاب : مفردات نهج البلاغه المؤلف : قرشی، سید علی اکبر الجزء : 1 صفحة : 433