«نهج» آمده است. به امام 7 خبر رسيد كه عمرو بن عاص لعنه الله به مردم شام مى‌گويد: على بن ابيطالب آدم سبك و مزّاح و شوخى كننده است در جواب وى فرمود: «عجبا لابن النابغة يزعم لاهل الشام انّ فىّ دعابة و انّى امرء تلعابه... لقد قال باطلا و نطق آثما... اما و الله انى ليمنعنى من اللعب ذكر الموت» خ 84، 115 تعجب از پسر زن زناكار، به گمان اهل شام مى‌آورد كه در من شوخى و مزاح هست و من مردى كثير اللعب هستم، حقا كه باطل آورده و گناهكارانه سخن گفته است... به خدا قسم كه ياد مرگ مرا از بازيچه مانع مى‌شود. آن حضرت خطاب به دنيا فرموده: «اين القرون الذين غررتهم بمداعبك» نامه 4، 419 كجاست مردمانى كه با مزاحهايت آنها را فريفتى، مداعب جمع مدعبه به معنى دعابه و مزاح است.

دعس

زير پا گذاشتن. پر كردن

«دعس الوعاء دعسا: حشاه»

از اين ماده فقط يك مورد در «نهج» هست كه در تشويق ياران به جنگ فرموده: «و اعطوا السيوف حقوقها... و اذمروا انفسكم عى الطعن الدعسىّ و الضرب الطلحفىّ نامه 16، 374، حق شمشير را در تارومار كردن دشمن بدهيد، خودتان را به نيزه زدنى كه جوف دشمن را پر كند، و بضربت شديدى تشويق نمائيد.

دعق

زير پا گذاشتن.

«دعق الطريق دعقا: وطئه»

از اين ماده يك مورد بيشتر در «نهج» يافته نيست، در تشويق به جنگ فرموده: «انّهم لن يزولوا عن مواقفهم... حتى تدعق الخيول فى نواحر ارضهم» خ 124، 181، آنها از مواضع خود دور نمى‌شوند، تا اسبان جنگى اراضى آنها را كه در مقابل ماست بگويند. و زير پا بگذارند.

دعم

ستونبندى كردن (ستون زدن):

«دعم الشى‌ء دعما: اسنده عند ميله اولئّلا يميل»

دعام و دعامه: ستون خانه. جمع دعامه دعائم است، از اين ماده چهارده مورد در «نهج» يافته است. درباره خلقت آسمانها فرموده: «فسوّى منع سبع سموات... بغير عمد يدعمها و لا دسار ينظمها» خ 1، 41، از آن هفت آسمان پرداخت بدون ستونى كه ستونبندى كند آنها را و بدون مسمارى كه منظّم نمايد آنها را درباره‌