responsiveMenu
صيغة PDF شهادة الفهرست
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
اسم الکتاب : مفردات نهج البلاغه المؤلف : قرشی، سید علی اکبر    الجزء : 1  صفحة : 327

است، در لغت آمده اين مثلى است به كسيكه حيران و سرگردان مى‌ماند يعنى كسانى مى‌آيند و زندگى و راحت تو را بهم مى‌ريزند كه سرگردان مانى.

خدج

خداج هر نقصانى را گويند كه در چيزى باشد:

«الخداج: كلّ نقصان فى شى‌ء»

و در اصل آن است كه حيوانى بچّه‌اش را سقط كند، هر چند تامّ الخلقة باشد: «اخدجت الشتوة» يعنى زمستان آبش كم شد، از اين مادّه فقط يك مورد در «نهج» آمده است. آنجا كه به عامل صدقات نوشته: «ثمّ امض اليهم بالسكينة و الوقار حتّى تقوم بينهم فتسلّم عليهم و لا تخدج بالتحية لهم» نامه 25، 380 يعنى در تحيّت به آنها بخل و كوتاهى مكن.

خديجه

ام المؤمنين سلام الله عليها. اوّلين زن رسول خدا 6، نام مباركش فقط يكبار در «نهج» آمده است آنجا كه فرموده: رسول خدا 6 هر سال در كوه «حراء» مجاورت مى‌كرد، من او را مى‌ديدم و كسى او را نمى‌ديد: «و لم يجمع بيت واحد يومئذ فى الاسلام غير رسول الله 6 و خديجة و انا» خ 192، 301، خانه‌اى در آن روز در اسلام جمع نكرد جز رسول خدا 6 و خديجه و من را.

خدد

خدّ: شكافتن

«خدّ الارض: شقّها»

و نيز به معنى رخسار و چهره آيد. از اين ماده يازده مورد در «نهج» ديده مى‌شود در رابطه با خلقت زمين فرموده: «ارسى اوتادها و ضرب اسدادها و استفاض عيونها و خدّ اوديتها» خ 186، 275، ميخهاى زمين را ثابت كرد و سدّهاى (كوهها) آنرا زد، و چشمه‌هايش را جارى ساخت و دره‌هايش را شكافت. درباره بى‌وفائى دنيا فرموده: «و انّما حظ احدكم من الارض ذات الطّول و العرض قيد قدّه متعّفرا على خدّه» خ 83، 114، بهره هر يك از شما از زمين در طول و عرض آن، مقدار طول انسان است در حاليكه چهره‌اش بر خاك است (منظور قبر است) در كمال ناراحتى به اصحابش فرمود: من مى‌دانم چه چيز شما را صلاح مى‌كند و اعوجاجتان را راست مى‌نمايد ولى نمى‌خواهم شما را با فساد خودم صلاح كنم: «اضرع الله خدودكم و اتعس جدودكم» خ 69، 99. خدا چهره‌هايتان را

اسم الکتاب : مفردات نهج البلاغه المؤلف : قرشی، سید علی اکبر    الجزء : 1  صفحة : 327
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
صيغة PDF شهادة الفهرست