تاریخ سیاسی ایران در دوره فترتی که در فاصله سلسله صفویه تا سلسله قاجاریه اتفاق افتاد، در بررسی‌ای کلی نشان می‌دهد که عالمان شیعی در این دوره در انزوای سیاسی قرار گرفته و از دخالت در مسائل سیاسی و حکومتی برکنار بودند. در این سالیان طولانی که بیش از نیم قرن به طول انجامید،کمتر عالِم و فقیه نامور شیعی به صورت فعال در عرصه سیاست ایران مشاهده می‌شود.

رویکرد عالمان دینی در این عصر به علوم اسلامی و توسعه و تعمیق آن و نیزاعراض از مسائل حکومتی با این فرضیه قابل تبیین است که در این دوران، به دلیل ظهور پادشاهان جباری مانند محمود واشرف افغان که خود از اهل تسنن بودند و نیز نادر شاه افشار که دارای روحیّه نظامی‌گری و گرایش‌های اعتقادی به اهل تسنن بود و نتیجه قهری این امور که بی‌توجهی و بی‌اعتمادی پادشاهان نسبت به عالمان شیعی بود، سبب کناره‌جویی عالمان دینی ازدستگاه حکومت گردید.

این نوع رفتار سیاسی حاکمان سیاسی در قبال عالمان دینی در دوران کریم‌خان زند و جانشینی او نیز ادامه یافت. البته با وجود این که دیدگاه پادشاهان زندیه و رفتار آنان نسبت به عالمان دینی مثبت و همراه با تکریم و احترام بود،[1] لیکن این نگرش مثبت آنها نیز نتوانست عالمان بزرگ شیعه را به در بار نزدیک گرداند.

آنچه از گزارش‌های تاریخی به دست می‌آید این است که علامه وحید

[1] . بهبهانی، آقا احمد، همان: 16.