مجموع آياتى
كه در اين تقسيمبندى قرار مىگيرد، اعم از آنكه صريحاً دلالت بر موضوعات اقتصادى
داشته باشد يا با اطلاق و عموميت شامل امور اقتصادى شود، حدود 1241 آيه است كه 858
آيه مكى (70 درصد) و 383 آيه مدنى (30 درصد) است و بر اساس شمارش كلمات، از مجموع
19700 كلمه از آيات اقتصادى، 56 درصد مكى و 44 درصد مدنى است. از ديگر سو نسبت به
كل قرآن، كلمات آيات اقتصادى 23 درصد كل قرآن است و كلمات آيات اقتصادى به نسبت كل
آيات مكى 21 درصد و كلمات آيات اقتصادى مدنى نسبت به كل آيات مدنى 27 درصد است.
از
اين ارقام به اين نتيجه مىرسيم كه آيات اقتصادى در سراسر طول رسالت نازل شده است
و حدود يك چهارم آيات قرآن را شامل مىشود. البته اين نسبت در آيات مدنى بيشتر
است، به اين معنا كه با آنكه كمتر از 40 درصد كلمات قرآن در مدينه نازل شده، ولى
44 درصد آيات اقتصادى در مدينه نازل شده است.
در
ميان سورههاى قرآن، سورههايى كه بيشترين تعداد آيات اقتصادى را دارد عبارتند از:
بقره 69 آيه، توبه 60 آيه، كهف 40 آيه، اعراف 23 آيه، نحل و نساء و مائده هر يك 38
آيه، انعام 34 آيه، اسراء 33 آيه، يوسف و مؤمنون هر كدام 31 آيه، قصص و شعراء هر
كدام 23 آيه، حج و نجم و ليل 20 آيه، نور و انبياء و طه و عبس 19 آيه، يونس و رحمن
و سبأ 18 آيه، زخرف و هود 17 آيه، آل عمران، روم، يس، لقمان و شورى 16 آيه و فجر،
عنكبوت، ابراهيم، رعد، حديد، ذاريات و ص 13 تا 15 آيه است. برخى سورهها نيز
اقتصادى نيستند، مثل توحيد، ناس و خلق كه تقريباً 22 سوره چنين است، 18 تا در مكه
و 4 تا در مدينه آيه اقتصادى ندارد.
براى
انتخاب آيات اقتصادى موضوعات متعددى در نظر گرفته شد با نگاهى به آيات اقتصادى
قرآن مشاهده شد كه مىتوان آنها را در چند محور قرار داد:
موضوعات
اصلى و فرعى اقتصادى چنين است:
الف-
جهانبينى و نگرش اسلام به عالم طبيعت و انسان