نزديك مدينه. در حديث آمده است كه پيامبر صلّى اللّه عليه و آله به محل چاه اهاب آمد و فرمود: زود باشد كه ساختمان‌ها به اين مكان برسد ... سمهودى مى‌نويسد: اين چاه در حرّه غربى قرار دارد و ظاهرا همان چاهى است كه امروزه- در زمان سمهودى به «زمزم» معروف است.

بعضى‌ها آن را به صورت «يهاب»- به كسر ياء- و بعضى به صورت «نهاب»- با نون روايت كرده‌اند.

[اهلال:

به معناى بلند كردن صدا به گفتن لبّيك است و به كسى كه هنگام محرم شدن براى حج يا عمره تلبيه مى‌گويد، گفته مى‌شود: «أهلّ بحجّة أو عمرة» و به جايگاه اهلال «مهلّ» مى‌گويند.[1]

بلند گفتن تلبيه براى مردان مستحب است.]

[ايّام تشريق:

به سه روز پس از عيد قربان؛ يعنى روزهاى يازدهم، دوازدهم و سيزدهم گفته مى‌شود. براى آنكه از «تشريق اللّحم» گرفته شده كه به معنى قطعه‌قطعه كردن گوشت‌هاى قربانى و خشك كردن آنها در آفتاب است و يا از جمله «أشرق ثبير كيما نفير» اخذ شده كه در زمان جاهليت حجاج آن را خطاب به كوه ثبير مى‌گفته‌اند؛ يعنى «اى ثبير بتاب تا ما كوچ كنيم» و به گفته ابن اعرابى آنها براى قربانى به انتظار طلوع خورشيد بر كوه ثبير بوده‌اند و لذا چنين مى‌گفته‌اند.[2]]

[ايّام حج:

از روز هشتم ذى حجه آغاز مى‌شود و با پايان اعمال حج پايان مى‌يابد و هر يك از ايام آن داراى نام خاصى است.

روز هشتم: روز ترويه‌

روز نهم: روز عرفه‌

روز دهم: يوم النحر و يوم الأضحى‌

روز يازدهم: يوم القرّ

روز دوازدهم: يوم النّفر الأوّل روز سيزدهم: يوم النّفر الثانى‌[3]]

(1)

ايكه:

اين كلمه كه در قرآن آمده است، زيستگاه قوم شعيب عليه السّلام بوده است. ايكه در لغت‌

______________________________
(1). لسان العرب، ج 11، ص 701، ماده «هلل».

(2). لسان العرب، ج 10، ص 176 ماده «شرق».

(3). لسان العرب، ج 12، ص 649 ماده «يوم» و ص 419 ماده «علم».

[1] . لسان العرب، ج 11، ص 701، ماده« هلل».

[2] . لسان العرب، ج 10، ص 176 ماده« شرق».

[3] . لسان العرب، ج 12، ص 649 ماده« يوم» و ص 419 ماده« علم».