اسم الکتاب : فرهنگ اعلام جغرافيايى - تاريخى در حديث و سيره نبوى (ترجمه المعالم الأثيره فى السنة و السيرة) المؤلف : حسن شراب، محمد محمد؛ مترجم حميد رضا شيخي الجزء : 1 صفحة : 427
(1)
هدم:
در
ماجراى درهم شكستن «لات»، در طائف، از اين مكان نام برده شده است.
در
اين داستان آمده است كه پيامبر صلّى اللّه عليه و آله ابو سفيان بن حرب و مغيرة بن
شعبه را براى خراب كردن بت لات فرستاد.
مغيره
براى درهم شكستن آن رفت و ابو سفيان در ملكى كه در ذى الهدم داشت مقيم شد. اين
مكان شناخته شده نيست.
[هدى:
به
شتر يا حيوان ديگرى گفته مىشود كه براى قربانى به مكه مىبرند و به آن هدىّ بر
وزن فعيل نيز گفتهاند.
خداوند
در سوره مباركه بقره به آن اشاره فرموده است:
حَتَّى يَبْلُغَ الْهَدْيُ مَحِلَّهُ ...؛[1]
«تا وقتى كه حيوان قربانى به قربانگاه برسد.»
در
لسان العرب آمده است: نخست عرب به شترى كه براى قربانى به كعبه اهدا مىشد، هدىّ؛
يعنى اهدا شده، مىگفت و سپس به ديگر شتران كه براى قربانى در نظر گرفته نمىشد
«هدىّ» گفت.[2]]
(2)
هذيل:
قبيلهاى
عدنانى است كه در سروات سكونت داشتند و سراة آنان چسبيده به كوه غزوان است و اين
كوه متصل به طائف مىباشد. آنان در پايين دست سراة، در نواحى نجد و تهامه، ميان
مكه و مدينه، اماكن و آبهايى داشتند.
از
منزلگاههاى هذيل است: عرنه و عرفه و بطن نعمان و اوطاس و هزوم.
و
از كوههاى ايشان است: مشعر و شمنصير و عمايه و اراك و عسيب.
و
از وادىهاى آنان است: نخله شامى و ملكان و عروان.
و
از آبها و قناتهاى آنهاست:
مجاز
و رجيع و بئر معونه كه از اين آخرى در سيره ياد شده است.
يكى
از بتهاى اين قبيله «رهاط» بود كه در سال هشتم هجرى توسط عمرو بن عاص در هم شكسته
شد.
(3)
هرشى:
(به
فتح اول و سكون دوم و الف مقصور)، گردنهاى است در راه مكه نزديك جحفه كه از آنجا
دريا ديده مىشود و داراى دو راه است كه از هر راه بروى به يك جا مىرسى.
______________________________
(1). بقره، ص 196؛ مجمع البحرين، ج 4، ص 416 ماده «هدى».
(2).
لسان العرب، ج 15، ص 358
[1] . بقره، ص 196؛ مجمع البحرين،
ج 4، ص 416 ماده« هدى».
اسم الکتاب : فرهنگ اعلام جغرافيايى - تاريخى در حديث و سيره نبوى (ترجمه المعالم الأثيره فى السنة و السيرة) المؤلف : حسن شراب، محمد محمد؛ مترجم حميد رضا شيخي الجزء : 1 صفحة : 427