شيخان دو دژ هستند.

(1)- نيز گفت: عبد العزيز از زبير بن موسى مخزومى، از محمد بن عبد اللّه بن ابى اميّه، از امّ سلمه خبر داد كه: در مسجد بدائع مقدارى گوشت بريان براى پيامبر صلّى اللّه عليه و آله بردم. آن حضرت گوشت را ميل كرد و شب را در آنجا به سر برد و صبح به طرف احد رفت.

(2)- از ابن ابى يحيى، از هشام بن عروه نقل شده، آن غارى كه خداوند تبارك و تعالى در قرآن از آن ياد كرده، همان غارى است كه در مكه واقع است و (از او نقل شده كه) پيامبر صلّى اللّه عليه و آله بر ابو ايوب انصارى وارد شد و سپس به علو مدينه رفت. (و نيز از او نقل شده كه) پيامبر صلّى اللّه عليه و آله در مسجد سجده در معرّس نماز خواند.

(3)- ابو غسان گفت: مالك از نافع، از ابن عمر برايم نقل كرد كه: پيامبر صلّى اللّه عليه و آله در بطحا كه در ذو الحليفه است توقف كرد و در آنجا نماز خواند. او گفت: ابن عمر نيز (به تأسى از پيامبر اين كار را مى‌كرد.

(4)- ابن ابى يحيى، از قول كسى كه از ثابت بن مسحل شنيده بود كه او از قول ابو هريره مى‌گفت: پيامبر صلّى اللّه عليه و آله در مسجد شجره، روبه سمت ستون وسطى نماز خواند. اين ستون در جاى درختى است كه پيامبر صلّى اللّه عليه و آله رو به سمت آن نماز مى‌خواند.

(5)- ابن ابى يحيى، از محمد بن عقبه، از سالم، از ابن عمر نقل كرده كه: پيامبر صلّى اللّه عليه و آله در شجره معرّس نماز خواند و مصلّاى آن حضرت در شجره در مسجد ذو الحليفه و در ذو الحليفه بوده است.[1]

(6)- احمد بن عيسى، از عبد اللّه بن وهب، از يونس، از ابن شهاب براى ما نقل كرد كه: عبيد اللّه بن عبد اللّه بن عمر، از

______________________________
(1). از مجموع اخبارى كه از عبد اللّه بن عمر در وفاء الوفا، ج 3، ص 1002 روايت شده، برمى‌آيد كه پيامبر صلّى اللّه عليه و آله در ابتداى سفرش، شب را در ذو الحليفه گذراند و در مسجد آن نماز خواند؛ نيز برمى‌آيد كه آن حضرت هرگاه به مكه مى‌رفت و در مسجد شجره نماز مى‌گزارد؛ نيز در بطحاى ذو الحليفه توقف كرده و در آنجا نماز خوانده است.

همچنين آمده است كه در فاصله يك تيررس يا كمى بيشتر از سمت قبله مسجد اول ذو الحليفه، مسجد ديگرى وجود دارد كه به آن مسجد الغرس مى‌گويند. بناى اين مسجد قديمى است و بعيد نيست كه پيامبر صلّى اللّه عليه و آله در آن نماز خوانده باشد.

[1] . از مجموع اخبارى كه از عبد اللّه بن عمر در وفاء الوفا، ج 3، ص 1002 روايت شده، برمى‌آيد كه پيامبر صلّى اللّه عليه و آله در ابتداى سفرش، شب را در ذو الحليفه گذراند و در مسجد آن نماز خواند؛ نيز برمى‌آيد كه آن حضرت هرگاه به مكه مى‌رفت و در مسجد شجره نماز مى‌گزارد؛ نيز در بطحاى ذو الحليفه توقف كرده و در آنجا نماز خوانده است.

همچنين آمده است كه در فاصله يك تيررس يا كمى بيشتر از سمت قبله مسجد اول ذو الحليفه، مسجد ديگرى وجود دارد كه به آن مسجد الغرس مى‌گويند. بناى اين مسجد قديمى است و بعيد نيست كه پيامبر صلّى اللّه عليه و آله در آن نماز خوانده باشد.