اسم الکتاب : فرهنگ اعلام جغرافيايى - تاريخى در حديث و سيره نبوى (ترجمه المعالم الأثيره فى السنة و السيرة) المؤلف : حسن شراب، محمد محمد؛ مترجم حميد رضا شيخي الجزء : 1 صفحة : 326
و
در قرآن كريم، در سوره مائده، در آيات 95 و 97 به همين نام از آن ياد شده است.
ياقوت
مىنويسد: از اينرو «كعبه» ناميده شد كه به شكل مكعب است و يا داراى بناى مرتفع
مىباشد.[2]
دو
دليل ديگر براى علت نامگذارى آن مطرح شده كه طريحى با تعبير «قيل» به ضعف آن دو اشاره
مىكند:
1.
به هر چيز مرتفع و بلندى كعب گفته مىشود و به واسطه ارتفاع كعبه از سطح مسجد به
آن كعبه گفته شده است.
2.
به واسطه قرار گرفتن كعبه در وسط زمين، اين نام بر آن نهاده شد.[3]
نام
ديگر كعبه، بكّه است چنانكه ابن سنان مىگويد: از امام صادق عليه السّلام پرسيدم،
چرا كعبه، بكّه ناميده شد؟
فرمود:
«لبكاء النّاس حوله»؛[4] «براى آنكه مردم در اطراف كعبه
بكا (گريه) مىكنند.»]
(1)
كفته:
(به
فتح اول و سكون دوم)، به گفته بكرى نامى براى بقيع الغرقد، قبرستان مدينه است. او
مىگويد: اين نام برگرفته از اين آيه شريف مىباشد:
... أَ لَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ كِفاتاً.
:
تثنيه «كفّ» است، به معناى كف. طفيل بن عمرو دوسى چنين سروده است:
يا ذا الكفين لست من
مباركا
ميلادنا أقدم من
ميلادكا
انى حشوت النار في
فؤادكا
طفيل
از پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله اجازه خواست ذو الكفين را، كه بتى در سرزمين
زهران بود آتش بزند و پيامبر خدا به او اجازه داد و طفيل آن بت را به آتش كشيد.
(3)
كلاب:
(يوم
الكلاب)، كلاب واديى است كه در جاهليت دو جنگ در محلّ آن به وقوع پيوست؛ يكى معروف
به كلاب
______________________________
(1). الموسوعة العربية العالميّة 19، ص 307
اسم الکتاب : فرهنگ اعلام جغرافيايى - تاريخى در حديث و سيره نبوى (ترجمه المعالم الأثيره فى السنة و السيرة) المؤلف : حسن شراب، محمد محمد؛ مترجم حميد رضا شيخي الجزء : 1 صفحة : 326