اسم الکتاب : فرهنگ اعلام جغرافيايى - تاريخى در حديث و سيره نبوى (ترجمه المعالم الأثيره فى السنة و السيرة) المؤلف : حسن شراب، محمد محمد؛ مترجم حميد رضا شيخي الجزء : 1 صفحة : 224
سوريه واقع در شرق بصرى و جنوب سوبداء در كوه عرب (دروز).
در
اين بيت، شاعر براى نشان دادن كثرت سفرهايش، دو مكان دور دست را نام برده است.
[صروره:
صروره
به مرد و زنى گفته مىشود كه حج نگزارده باشند. حرف آخر آن جزو كلمه است و علامت
تأنيث نيست.
در
روايتى از پيامبر صلّى اللّه عليه و آله آمده است كه آن حضرت فرمود: «لا صرورة في
الإسلام».
ابن
اثير در توضيح اين حديث گفته است: در زمان جاهليت، هنگامى كه فردى، شخصى را در حرم
مكه مىكشت و به كعبه پناهنده مىشد؛ كسى متعرض او نمىگشت و چنانكه ولىّ دم او را
در حرم مىديد به او گفته مىشد كه او صروره است متعرّض او نشود. اين حديث ناظر به
اين مسأله است كه هر كس فردى را در حرم به قتل برساند، اگر چنين عذرى بياورد كه من
صرورهام، از او پذيرفته نيست[1] يعنى اين قانون جاهلى جايگاهى
در اسلام ندارد و بايد چنين شخصى قصاص شود.]
(1)
صعيب:
مصغّر
«صعب» است به معناى سركش، سرسخت و كار دشوار. بعضى آن را «صعين» (بانون) گفتهاند
كه مصغّر «صعن» است، به معناى كسى كه سرش كوچك باشد.
و
نيز «صعيب» جايى است در وسط وادى بطحان. در آن حفرهاى بود كه مردم از خاكش براى
شفا برمىداشتند؛ در اين باره حديثى وارد شده كه بكرى در معجم خود و سمهودى در
«وفاء الوفا» آن را نقل كردهاند.
(2)
صفا:
(به
فتح اول)، صفا، صفوان، و صفواء، هر سه به معناى تختهسنگ پهن و صاف است. در آيه
شريفه آمده است:
إِنَّ
الصَّفا وَ الْمَرْوَةَ مِنْ شَعائِرِ اللَّهِ .... و
پيامبر صلّى اللّه عليه و آله فرمود:
«از
آن آغاز كنيد كه خداوند بدان آغاز كرده است». بنابراين، در سعى حج و عمره، آغاز
كردن سعى از صفا و ختم نمودن آن به مروه واجب گرديد. صفا تپهاى سنگلاخى است كه
آغاز مسعى از جنوب است و سعى از محل آن شروع
______________________________
(1). لسان العرب، ج 4، ص 453 ماده «صرّ».
اسم الکتاب : فرهنگ اعلام جغرافيايى - تاريخى در حديث و سيره نبوى (ترجمه المعالم الأثيره فى السنة و السيرة) المؤلف : حسن شراب، محمد محمد؛ مترجم حميد رضا شيخي الجزء : 1 صفحة : 224