شرح‌

قوله (ع): سألته عن قول اللَّه عز و جل‌ وَ ما ظَلَمُونا وَ لكِنْ كانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ‌:

مبنى بر اينكه كفار و مشركان ظلم و ستم بساحت كبريائى ننموده‌اند زيرا مقام كبريائى منزه و مقدس است از اينكه مورد ستم قرار بگيرد و يا هتك بكبريائى لازم آيد بلكه تمرد و مخالفت آنان بخود متمرّدان باز خواهد گشت و در اثر طغيان و گناه از رحمت آفريدگار خود را محروم و بى‌بهره نموده‌اند.

قوله (ع): ان اللَّه تعالى اعظم و اعز و اجل و امنع من ان يظلم و لكنه خلطنا بنفسه فجعل ظلمنا ظلمه:

امام عليه السّلام در مقام تفسير آيه بر آمده فرمود ساحت كبريائى هرگز مورد ظلم و هتك قرار نخواهد گرفت بلكه ظلم را از ساحت خود سلب فرموده است و نسبت برسولان داده است كه كفر و شرك آنان سبب تمرد و هتك رسولان و پيامبران و اوصياء آنها ميباشد بدين نظر مورد عقوبت قرار خواهند گرفت و اما اطلاق كلمه انفس بر رسولان بتناسب آنست كه زمام تعلم و تربيت بشر همانا در اختيار رسولان است چه از لحاظ نعمتهاى طبيعى و تكوينى كه وساطت دارند و نظام جهان بوساطت رسولان مورد فيوضات قرار ميگيرند و هم چنين به لحاظ تعليم و تربيت و مكتب‌