آداب ادب‌

وداع كعبه‌

به هر حال در عالم مادى هر وصلى، فصلى در پى دارد و همان مقدار كه ديدار و وصل به مكّه و كعبه، شوق‌انگيز و بهجت‌زاست، جدا شدن و فراق آن فوق‌العاده تأثرانگيز و مشكل است.

لذا شايسته است زائر به اميد بازگشت و توفيق زيارت مجدد، اين سرزمين مقدس را ترك كند.

امام صادق (ع) در اين خصوص فرمود: هر كس از مكّه خارج شود در حالى كه اراده و تصميم بازگشت آن را نداشته باشد، اجل و عذاب او نزديك است. همچنين در روايت ديگر است كه آرزوى زيارت مجدد خانه خدا باعث طولانى شدن عمر مى‌شود.

از امام صادق (ع) سؤال شد كه زائر چگونه از بيت خدا وداع كند؟ فرمود: هرگاه اراده وداع كردى، پس از انجام غسل و خودسازى، به كنار كعبه بيا و يك طواف كامل انجام بده و سعى كن در هر شوط ركن يمانى و ركن حجرالاسود را زيارت كنى و اگر ممكن نبود، در آغاز و فرجام طواف آن را زيارت كن. سپس آن چنان كعبه را زيارت كن كه در هنگام ورود به مسجدالحرام زيارت كرده بودى و هر چه خواستى دعا كن. سپس حجرالاسود را استلام كن و شكم و سينه‌ات را به كعبه بچسبان و پس از خواندن دعاى وداع، در آخرين لحظه ميان حجرالاسود و باب كعبه بايست و كعبه را ببوس و با اشك چشم و اميد ديدار و زيارت ديگر رهسپار وطن شو و هنگام خروج از مسجدالحرام با نگاه به كعبه، كعبه را ترك كن.

ذكر اين نكته لازم است هر چند كه در فقه شيعه طواف وداع،