فرموده‌اند: «و اعلم مع ذلك فى كثير منهم ضيقاً فاحشاً و شحا قبيحاً و احتكاراً للمنافع و تحكماً فى البياعات و ذلك باب مضره للعامه و عيب على الولاه فامنع من الحتكار»؛ با اين همه بدان كه ميان بازرگانان بسيار كسانند كه معاملتى بد دارند بخيلند و در پى احتكارند سود خود را مى‌كوشند و كالا را به هر بها كه بخواهند مى‌فروشند و اين سودجويى و گرانفروشى زيانى است براى همگان و عيب است براى واليان پس بايد از احتكار منعشان نمايى. (نهج‌البلاغه، نامه 53)

اسلام با پذيرش اصل امر به معروف و نهى از منكر توانسته است دفاع از حقوق و آزاديهاى فردى را با دفاع از حقوق اجتماعى به صورت يكجا در درون جامعه اسلامى به وجود آورد. اصل امر به معروف و نهى از منكر واجد جلوه‌هاى مدنى در مواجهه با كجرويهاى اجتماعى در عين حفظ استقلال و آزادى فردى است چرا كه افراد حق دارند در مقابله با ديگران و در مقابله با جامعه از اين اصل بهره گيرند.

5- آزاديهاى سياسى‌

آزاديهاى سياسى در مكتب ليبراليسم كه بر تحديد قدرت سياسى و دولت حاكم تأكيد مى‌كند اهميت فراوانى دارد. همين اهميت در بين مسلمانان وجود دارد البته نه به دليل فوق بلكه به دليل تاريخچه عمدتاً استبدادى جوامع اسلامى. سؤال اصلى در اين قسمت عبارت است از اينكه مردم در دو مكتب اسلام و ليبراليسم در مقابل دولت و حاكميت از چه ميزان آزادى سياسى برخوردارند؟

ليبراليسم در مقابل دو ديدگاه افراطى اقتدارگرايى و تفريطى آنارشيسم، وجود دولت را امرى ضرورى مى‌داند لكن بر اين باور است كه حكومت پيمانى است بين زمامداران و مردم. از آن‌جا كه تمركز قدرت سياسى در دست حاكمان ممكن است موجب تعدى به حقوق مردم شود بايد برخى مصونيتها به نام آزادى سياسى به مردم داده شود تا ايشان را از گزند دست اندازى قدرت سياسى در امان نگه دارد. ليبراليسم با قايل شدن به حق مقاومت و ايستادگى مردم در برابر زورگويى دولت، قدرت حاكم را تهديد مى‌كند و علاوه بر آن با ايجاد يك رشته نظارتهاى قاونى در كنار مشروط كردن مشروعيت قدرت حاكم به خواست و اراده مردم آزاديهاى سياسى را