نتيجه‌گيرى‌

تحليل و تبيين واقعيت اجتماعى براساس سلسله مراتب معرفتى انجام مى‌شود. در اين مراتب كه از فلسفه شروع و نهايتاً به مدل به عنوان نزديك‌ترين معرفت به واقعيت ختم مى‌شود شاهد تحليل فلسفى، پارادايمى، علمى و نهايتاً مدلى از واقعيت مى‌باشيم. (نمودار شماره 1)

نمودار شماره 1: سلسله مراتب معرفتى در توضيح واقعيت‌

نمايش تصوير

نمودار مذكور دلالت بر چهار نوع شناخت از واقعيت دارد: شناخت فلسفى از واقعيت، شناخت پارادايمى از واقعيت، شناخت علمى از واقعيت عام و نهايتاً شناخت علمى از واقعيت خاص. در سلسله مراتب معرفت از واقعيت موارد ذيل قابل تعمق است:

1- سطح فلسفه و سطح پارادايم توانايى درك فلسفى و پارادايمى از واقعيت را ابلاغ مى‌نمايند كه از انتزاع بسيار زياد برخوردار مى‌باشند.