داشته‌اند. همواره جهان‌بينى‌ها و بينش‌هاى متفاوت، الگوهاى متعددى را در برابر خواسته‌ها، نيازها و اهداف زندگى انسان ترسيم كرده‌اند. براى نمونه، كليساى كاتوليك ذات انسان را ناقص، ضعيف، گناه‌كار و به‌طور فطرى فاسد قلم داد مى‌نمود و در مقابل، انسان‌گرايان به ويژه اومانيست‌هاى عصر روشن‌گرى، با نگرشى افراطى انسان را كانون مركزى عالم ياد مى‌كردند و نيروى انديشه‌اش را در عرصه‌هاى مختلف هستى‌شناسانه، معرفت‌شناسانه، انسان‌شناسانه، اخلاقى، سياسى و غيره بر همه چيز حتى خدا، وحى و شريعت برتر مى‌داشتند و يا در اگزيستا نسياليسم وجود شخصى و جزئى انسان را جالب توجه ياد مى‌كردند و به گونه كلى، وجود را 1 در هستى خاص انسانى منحصر مى‌دانستند. اما تاريخ حيات بشرى گواهى مى‌دهد كه غالب اين انديشه‌ها جوهر قدسى و مقام حقيقى انسان را ناديده انگاشته و او را به موجودى هم‌سان با ديگر حيوانات تنزل داده‌اند و نتوانسته‌اند نيازهاى واقعى انسان را پاسخ گويند. باوجود اين، شريعت اسلام راهى ميانه برگزيده و با ارائه نگرش جامع هم جنبه‌هاى الوهى و متافيزيك و هم نيازها و علايق مادى بشرى را دربر گرفته و دقيق‌ترين و پرمصلحت‌ترين اصول راه‌بردى را در حل مسائل آدمى تبيين نموده كه براساس آموزه‌هاى وحيانى، تبلور آن مفاهيم و راه‌كارها در عصر ظهور و دولت مهدوى نمايان مى‌شود.

اين نوشتار، انسان‌شناسى دولت مهدوى را مكتبى در مقابل ديگر مكاتب انسان‌شناسانه معرفى مى‌نمايد و با برشمردن مؤلفه‌هاى اساسى آن همانند بازيابى كرامت انسانى و آزادى حقيقى، ديگر مكاتب را به چالش مى‌كشد و بحران‌هاى انسان متجدد را پاسخ مى‌گويد، شايد كه آدمى به قابليت‌ها و حقيقت وجودى‌اش پى برد.

ضرورت بحث از آن‌جا روشن است كه امروزه بيش از هرزمانى، انديشه‌هاى پوچ‌گرايى و تفكر نهيليستى و مكاتبى همانند اگزيستا نسياليسم و اومانيسم در جوامع بشرى نفوذ كرده و خطر آن، جامعه اسلامى به ويژه نسل جوان را تهديد مى‌كند و عدم مقابله با آن، سقوط در پرت‌گاه هلاكت، يأس، بدبينى به دنيا و نيست‌انگارى و خودبنيادى را در پى مى‌آورد. بنابراين، در تقابل با اين خطر مى‌بايد راه‌كارهايى راه‌بردى براى معنادارى زندگى درافكند كه از جمله آنها مى‌توان به ارائه الگويى مناسب براى شناخت انسان در جامعه مهدوى اشاره كرد.