اسم الکتاب : سياست و مهدويت المؤلف : بهروز لک، غلامرضا الجزء : 1 صفحة : 123
مدنى به مسئلهاى جهانى، افزايش توجه به
بشريت (به عنوان يك نوع ويژه) از طريق جنبشهاى زيست محيطى، رشد توجه به جامعه
مدنى و شهروندى جهانى، تحكيم موقعيت ارتباط جمعى در جهان، و رشد اسلامگرايى به
مثابه جنبش ضد جهانى شدن (رابرتسون، 1381: 32- 21). سرچشمههاى جهانى شدن است كه
به قرن پانزدهم برمىگردد. ديگران جهانى شدن را پديدهاى همزاد زندگى اجتماعى
انسان معرفى كردهاند. مالكوم واترز سه گزينه را در شناسايى جهانى شدن مطرح
مىكند:
الف) جهانى شدن فرايندى است كه از شروع تاريخ بشر آغاز شده و
تأثيرهاى آن با گذشت زمان افزايش يافته است، اما اين فرايند در سالهاى اخير جهش
ناگهانى داشته است؛
ب) جهانى شدن همزاد تجدد است، و در نگاهى ديگر، همان توسعه
سرمايهدارى است كه اخيرا از يك جهش ناگهانى برخوردار شده است؛
ج) جهانى شدن، پديده و فرايندى متأخر است كه همراه با فرايندهاى
اجتماعى، با عناوين فراصنعتى، فراتجدد، يا شالودهشكنى سرمايهدارى همراه است
(واترز، 1379: 14- 13).
البته او اذعان دارد كه هميشه برخى ابعاد جهانى شدن به وقوع پيوسته
اما تا نيمه هزاره دوم، توسعه اين ابعاد پيوسته و منظم نبوده است. بر اين اساس،
مىتوان گفت: مفهوم جهانى شدن هرچند به نيمه دوم قرن بيستم تعلق دارد، نمودهايى از
آن را مىتوان در دورههاى پيشين مشاهده كرد؛ هرچند به دليل ويژگى خاص اين دوره كه
بر اثر انقلاب در تكنولوژى ارتباطات فراهم شده است، به صورت جدىتر و اساسىتر در
اواخر قرن بيستم تحقق كامل يافته است. از اينرو، پژوهشگران در بحث جهانى شدن و
تعريف آن بيشتر به دوره اخير توجه داشتهاند.
تعاريف مختلفى از جهانى شدن مطرح شده است. مالكوم واترز جهانى شدن
اسم الکتاب : سياست و مهدويت المؤلف : بهروز لک، غلامرضا الجزء : 1 صفحة : 123