ميان علم و ايمان سازگارى وجود ندارد. قضيه مربوط به چه وقت است؟ قرن نوزدهم ميلادى. بعضى حرفهايى كه گاهى از زبان بعضى آدمهاى ناآشنا به حكمت دين و طبيعت فطرت انسان شنيده مى‌شود، باعث نشود تا شما دين را رها كنيد و به سراغ علم برويد. خيال نكنيد اينها حرفهاى امروز است. اينها حرفهاى قرن نوزدهم اروپاست. گاهى روزنامه‌اى در مركز منتشر مى‌شود كه خبرهاى تازه‌اى در آن درج شده است. روزنامه در تهران و شهرهاى ديگر منتشر مى‌شود. ده روز بعد يك روستايى كه در نقطه‌اى دورافتاده زندگى مى‌كند و به روزنامه دسترسى ندارد، اين روزنامه را همراه با مسافر يا كالايى- به صورت پاكتى كه در آن مثلا جنسى را ريخته‌اند- دريافت مى‌كند. او خبر روزنامه را ده يا پانزده روز بعد، در فلان روستا مى‌خواند و خيال مى‌كند خبر تازه‌اى است. لذا آن را براى دوستانش نقل مى‌كند. عدّه‌اى به عمد، سخن نسخ شده‌ى قرن نوزدهم ميلادى اروپا را- كه بعد از آن حرفهاى قابل استماع زيادى از برترين انسانها صادر و شنيده شده است- امروز مى‌آورند و در محيطى به عنوان سخن روز مطرح مى‌كنند. اين سخن روز نيست. انديشه‌ى قرن نوزدهم اروپا، انديشه‌ى جدايى علم و دين و تعارض ايمان و دانش بود. البته عوامل تاريخى هم در شكل‌گيرى اين انديشه دخيل بودند. گناه از آنِ كليساى آن روز بود. كليساى متعصّب، متحجّر، عقب‌مانده از زمان و خشنى كه عواطف انسانى و بشرى را مراعات نمى‌كرد، باعث پيدايش چنين انديشه‌اى شد. وقتى كه متولّيان دين در هر نقطه‌اى از دنيا، نخواهند حقايق، پيشرفتها، جريان‌ها و جلوه‌هاى زيباى طبيعت انسانى را ببينند و به آن ترتيب اثر دهند و ارج بگذارند، نتيجه همين مى‌شود. اروپا، بيش از يك قرن كه پيشتاز ميدان اكتشافات علمى و دانش بشرى بود، چوب انديشه‌ى غلط

جدايى دين از علم را خورد. مسائلى است كه امروز وقوع مى‌يابد، اما اثر آن فردا ديده مى‌شود. دزدى در كوچه‌ى خلوتى از ديوار خانه‌ى مردم بالا مى‌رفت. كسى به او رسيد و گفت: چه‌كار مى‌كنى؟ گفت: دهل مى‌زنم. گفت: اگر دهل مى‌زنى، چرا صدايش را نمى‌شنوم؟ گفت: صداى دهل مرا فردا خواهى شنيد! دنيا، صداى دهل نابجايى را كه در قرن نوزدهم ميلادى كوبيدند، شنيد. روزى كه بيتليسم و بقيه روش‌هاى انحرافىِ زندگى جوانان در اروپا، گريبان جوامع بشرى را فشرد، معناى جدايى دين از علم را فهميدند. روزى كه خانواده‌ها در مهد دانش بشرى- در كشورهاى غربى؛ اروپا و امريكا- متلاشى شدند، نوجوانها اسلحه به كمر بستند و در خيابانها گروه ترور تشكيل دادند و در شهرها و كشورهاى مختلف شروع به كشتن انسانها كردند؛ فهميدند كه جدايى دين از علم چه تبعاتى دارد. قبل از اينها، روزى كه يك‌