اسم الکتاب : زمينه ها، عوامل و بازتاب جهانى انقلاب اسلامى، رهيافت فرهنگى المؤلف : ملكوتيان، مصطفى الجزء : 1 صفحة : 148
انقلاب به دست نااهلان و نامحرمان جلوگيرى كنند و با اطمينان
مىتوان گفت: يكى از علتهاى پذيرش استعفاى دولت موقت و پايين آوردن بنىصدر از
مقاماتش در سالهاى نخستين پس از پيروزى انقلاب اسلامى، توجه به درسهاى مشروطه
بوده است.
ج) امام خمينى و تحولات و حوادث دوره پهلوى
دوره حكومت پهلوى و اقدامات رضاشاه و پسرش محمدرضا بهطور مستقيم
زمينهساز وقوع انقلاب اسلامى بوده است. در اينجا به ديدگاه امام خمينى (قدس سره)
درباره چند موضوع عمده اين زمان، توجه مىكنيم.
يك. امام خمينى و دوره رضاشاه
به قدرت رسيدن رضاخان بر مبناى برنامه و تلاش انگليسىها و بهدليل
نياز آنها كه پيشتر آمد، صورت گرفت.
رضاشاه پس از رسيدن به قدرت، به مخالفت با اعتقادات و فرهنگ مذهبى
مردم و روحانيت پرداخت. مهمترين مخالف رضاشاه، مدرس بود كه بهدست وى تبعيد و
سرانجام بهشهادت رسيد. روحانيت، در برابر برنامههاى ضد اسلامى رضاشاه، ازجمله
كشف حجاب باصداى بلند به اعتراض برخاست، اما بهشدت منكوب شده، به فاجعه مسجد
گوهرشاد مشهدانجاميد.
رضاشاه حكومتى قلدرمآبانه و مستبد بنيان نهاد و هرگونه صداى مخالف را
بهشدت سركوب كرد. وى حتى تعدادى از روشنفكران را- كه در بنيانگذارى حكومتش نقش
داشتند- از ميان برداشت. چنين حكومتهايى معمولًا توسط قدرتهاى خارجى بسيار
قوىتر از خود فرو مىپاشند و اين امر با گرايش رضاشاه به آلمان در جنگ جهانى دوم،
با مداخله نظامى متفقين در ايران روى داد.
امام خمينى (قدس سره) كودتاى 1299 ش رضاخان را نقشه انگليسىها
دانسته و تحكيم پايههاى اقتدار رضاخان را از يكسو، بهدليل رياكارىهاى او و
ازسوىديگر، بهدليل سكوت كسانى كه
اسم الکتاب : زمينه ها، عوامل و بازتاب جهانى انقلاب اسلامى، رهيافت فرهنگى المؤلف : ملكوتيان، مصطفى الجزء : 1 صفحة : 148