______________________________
(1). بعد از انتقال دستگيرشدگان به توپخانه آقايان مدعى العموم، بدايع‌نگار و چند نفر از صاحب‌منصبان با تشكيل دادگاه براى اين افراد، محاكمات و بازجويى‌ها را شروع نمودند. اين محاكمات نظامى همه‌روزه در توپخانه ادامه داشت. (روزنامه خراسان، 22/ 8/ 1300، ص 3).

(2). قزاق‌ها پس از ورود به شهر مشهد و تحويل گرفتن اداره قشونى و نظميه تعدادى افراد از طبقات مختلف را دستگير نمودند، ابتدا آنان را به اداره نظميه برده و سپس به توپخانه منتقل نمودند. اسامى افراد دستگير شده توسط نيروهاى قزاق در شهر مشهد به نقل از روزنامه خراسان مورخ 22 آبان 1300 بدين شرح است: سيد على خان معارف، ميرزا مصطفى سرائى، زوّارزاده، طاهباز با چهار تن از پسرانش، ميرزا محمد على خان گمرك، معاون الاياله، مير مرتضى، مير مهدى، بهاء دفتر، مشهدى عبد اللّه تاجرباشى، صفدر بيك، كربلائى نصر اللّه ترك، غلام دوافروش، محمدآقا رئيس كميسر، شيخ احمد بهار، حاجى ابراهيم ميلانى، مشهدى حسين ترك جواهرى، حاج على‌آقا حراج‌چى، معتمد الوزاره رئيس پست، مشكات نظام، رضا خان معروف به كلنل، بديع الملك، صدر الادبا، مجد الادبا، محبعلى قفقازى، حاجى سيد حسين خرازى، شيخ حسين، مترجم السلطان، محمد رضا ميرزا، عدل السلطنه، حاجى محمد حسين مرادى، محمد مفتش، خاطر، جعفرزاده، على اكبر ايروانى، على رضا خان ماليه، مير اصغر ترك معروف به ترول، اسدآقا تاجر، ميرزا حسن خان خزانه، مشهدى ابو القاسم مسقط فروش، اسد تاجر معروف به دائى، سيد حسن طبسى، مشهدى رضا، عباس قوچانى، الكساندر آقايان، رسول خان نصيربكف، عبد الحميد محسن‌اف، سيد مهدى خياط، سيد حسين طباطبائى، ميرزا محمد على خان اردبيلى، سيد مهدى خان مفتش، نور على خان شيبانى معروف به نصرت الممالك، ميرزا جواد خان منشى‌باشى كارگزار، محمد على يراق‌فروش (روزنامه خراسان، 22/ 8/ 1300، ص 3).

(3). شيخ احمد بهار در سال 1268 ش، در شهر مشهد به دنيا آمد. پدرش حاج شيخ محمد كاظم تهرانيان با اينكه مردى عارف‌مسلك و سراينده‌اى توانا بود به كار تجارت مشغول بود و رياست اتحاديه‌هاى بازرگانان خراسان را بر عهده داشت. شيخ احمد بهار، تحصيلات خود را در شهر مشهد آغاز كرد و مقدمات عربى و فارسى را خدمت استادانى همچون حاج ميرزا محمد باقر مدرس و شيخ عبد الجواد اديب نيشابورى فراگرفت و پس از تكميل تحصيلات به كربلا و نجف رفت و فقه و اصول را آموخت و هنگامى كه به ايران بازگشت روزنامه بهار را تأسيس كرد و به اين مناسبت و هم به سبب خويشاوندى با ملك الشعراى بهار (كه پسر عمه‌اش بود) عنوان خويش را از «شيخ احمد تهرانى‌زاده» به «شيخ احمد بهار» تغيير داد. وى در روزنامه خود بر ضد قرارداد معروف 1919 م، مقالات تندى مى‌نوشت و از سياست انگلستان در ايران به شدت انتقاد مى‌كرد، و به همين جهت به دستور قوام السلطنه، والى وقت خراسان، از ايران تبعيد شد و به ناچار چندى در شهرهاى قفقاز و استانبول به سر آورد. در حوادث مسجد گوهرشاد، شيخ احمد بهار، چون با آيت اللّه ميرزا محمد آقازاده روابط بسيار نزديك و دوستانه داشت و چون از نزديكان و معتمدان آيت اللّه حاج آقا حسين قمى به شمار مى‌رفت، مورد سوءظن واقع شد و به زندان افتاد، پس از بيست ماه زندان آزاد گرديد. بعد از شهريور 1320 و سقوط حكومت رضا شاه، دگرباره روزنامه بهار را در تهران منتشر ساخت و به مبارزات سياسى خود ادامه داد.

وقتى كه قوام السلطنه به نخست‌وزيرى رسيد از وى دعوت كرد كه با دولت همكارى كند. شيخ احمد بهار، اين دعوت را پذيرفت و در مقام رياست اداره اطلاعات و مطبوعات نخست‌وزيرى شروع به‌كار كرد. وى طبع شاعرى نيز داشت و در سال 1336 ش، در شصت و هشت سالگى در تهران درگذشت. (واقعه گوهرشاد، ص 61، 62).

(4). گزارش‌هاى كنسولگرى انگليس در مشهد، صص 173- 174.

(5). همان، ص 172.

(6). يادداشت سفارت انگليس به وزارت خارجه، 12/ 8/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 1339 ق، ك 33، پ 25، ص 1.

(7). مراسله وزارت پست و تلگراف به وزارت خارجه، 21/ 8/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 1339 ق، ك 33، پ 25، ص 2.

(8). گزارش‌هاى كنسولگرى انگليس در مشهد، ص 172.

(9). همان، ص 172.