اسم الکتاب : روز شمار تاريخ معاصر ايران المؤلف : فراهانى، حسن الجزء : 1 صفحة : 352
طلا و نقره همواره بهطور مستقيم و از
راههاى مختلف وارد بغداد مىشد. 6
* بازگشت لاهوتى به ايران
ابو القاسم لاهوتى 7 و
امير حشمت نيسارى 8 كه مدتها پيش به عثمانى مهاجرت كرده بودند، امروز به ايران
بازگشتند. 9
* اظهارات مدير بانك شاهنشاهى درباره منافع بانك در ايران
«راجرز» مديرعامل كل بانك شاهنشاهى، امروز در جلسهاى كه «لنسلات
اليفانت»، رئيس اداره شرق وزارت خارجه انگليس حضور داشت اظهار كرد: دولت مركزى
ايران كه با شورش در گيلان و خراسان مواجه است، در صورتيكه در مضيقه مالى قرار
گيرد كنترل بر ايالات باقيمانده را به كلى از دست خواهد داد و هرجومرج ناشى از
آن، تجارت بانك را نابود خواهد كرد. وى هشدار داد كه ممكن است رفتار وزارت خارجه
انگليس، بانك را مجبور كند به عمليات خود در ايران پايان دهد. 10
[تصوير] سر بريده كلنل محمد تقى خان پسيان
* توصيه كرزن به بانك شاهنشاهى مبنى بر عدم پرداخت مساعده مالى به
ايران
«كرزن» وزير خارجه انگليس از «اليفانت» رئيس اداره شرق آن وزارتخانه
خواست، به بانك شاهنشاهى اطلاع دهد تا زمانى كه دولت ايران رفتار خود را كاملا
تغيير نداده است نمىتواند نسبت به كمكهاى مالى يك مؤسسه انگليسى به آن كشور نظر
مساعد داشته باشد. 11
اما رئيس هيئتمديره بانك شاهنشاهى پاسخ داد: اولين وظيفه او حفظ
منافع سهامداران است و اين منافع در صورتيكه بانك اجازه دهد، عمليات آن به كنترل
ملاحظات سياسى درآيد يقينا به مخاطره خواهد افتاد. از نظر بانك، برانگيختن خصومت
جدى دولت و مردم ايران، موضوع كماهميتى نيست و در صورتيكه هيئتمديره طبق
تقاضاهاى وزارت خارجه عمل كند، بهطور يقين همينطور خواهد شد. ازاينرو از وزارت
خارجه خواست تا در موضع خود تجديدنظر كند. 12
* عزيمت مشار الملك به اروپا
مشار الملك كه چند روز اخير در حالت تحصن در كاخ سلطنتى بهسر
مىبرد، صبح امروز از راه همدان و كرمانشاه عازم اروپا شد.
13
______________________________
(1). گزارشهاى كنسولگرى انگليس در مشهد، ص
154- 155.
(2). كاظمآباد دهى از بخش ميلانلو است كه
در پنجاه و شش هزار گزى جنوبغربى شيروان قرار دارد.
(3). گزارشهاى كنسولگرى انگليس در مشهد، ص
155.
(4). روزنامه اتحاد، 12/ 7/ 1300، ص 3.
(5). همان، 23/ 7/ 1300، ص 2.
(6). همان، 11/ 7/ 1300، ص 1.
(7). لاهوتى چند صباحى نيز پيش از نهضت
مهاجرت به عثمانى رفته بود.
(سرگذشت حيرتانگيز، ص 67).
(8). امير حشمت در مقام رهبر قيام نظميه
تبريز، بر ضد روسها در محرم 1330 ق، پس از فروپاشى قيام به عثمانى پناهنده شده
بود. (سرگذشت حيرتانگيز، ص 67).
(9). سرگذشت حيرتانگيز، ص 63، 70.
(10).
Minute by Oliphant, 4 Oct 1291, Fo 173/ 6146/ 42011
. (11).Minute by Curzon ,4
Oct 1291 ,Fo 173 /6146 /42011 .
(12).
Imperial BanK to Fo, 6 Oct 1291, Fo 173/ 6146/ 72111
. (13). روزنامه ايران، 12/ 7/ 1300، ص 2.
اسم الکتاب : روز شمار تاريخ معاصر ايران المؤلف : فراهانى، حسن الجزء : 1 صفحة : 352