دوشنبه 23 مرداد 1300/ 15 اوت 1921/ 10 ذى الحجه 1339

* شرايط اعزام صاحب‌منصبان سوئدى به ايران‌

امروز در وزارت جنگ سوئد جلسه‌اى در خصوص اعزام تعدادى صاحب‌منصب به ايران تشكيل شد. چون دولت ايران صاحب‌منصبان زيادى مى‌خواست و چنين امكانى براى سوئدى‌ها وجود نداشت، خواستند با نصف تعداد درخواستى دولت ايران موافقت نمايند كه با اصرار سفير ايران در استكهلم اين تعداد به دو سوم افزايش يافت. سوئدى‌ها كه خواستار استخدام‌ 1 صاحب‌منصبان به عنوان ژاندارم بودند، چهار شرط را براى اعزام صاحب‌منصبان به ايران اعلام كردند: اولا كنترات هرصاحب‌منصب در زمينه كنترات سابق باشد و ثانيا سى درصد به حقوق قبلى آنان افزوده شود، ثالثا صاحب‌منصبان سوئدى تحت نظارت مستقيم وزير داخله باشند و زيردست و طرف احتياج اتباع ديگر كشورها در ايران نباشند و رابعا دولت ايران يك ماه قبل از پرداخت هرقسط معادل يك‌چهارم بودجه را نزد صاحب‌منصب كل به امانت بگذارد. 2

* اسارت شوكت الدوله در راه تربت‌جام‌

شوكت الدوله‌ 3 كه از سوى پسيان به حكومت تربت‌جام‌ 4 منصوب شده بود با بيست نفر ژاندارم محافظ از مشهد عازم تربت‌جام شد ولى در بين راه پس از هجوم افراد بربرى و كشته شدن يك ژاندارم به اسارت شجاع الملك درآمد. 5

* اصلاحات داخلى در كميته انقلاب ايران‌

امروز از طرف كميته انقلاب ايران اعلاميه‌اى منتشر گرديد كه خبر از اصلاحات داخلى در مديريت جنبش جنگل مى‌داد.

اين كميته دوائر مملكتى را به پنج قسمت تقسيم كرده و به هر يك از اعضاى كميته يك مقام را واگذار كرده بود. از نكات جالب توجه اين اعلاميه اين بود كه نام احسان اللّه خان حذف شده و به جاى آن نام سرخوش درج گرديده بود. 6

______________________________
(1). روابط محدود دولت ايران با سوئد در سوم نوامبر 1875 در زمان ناصر الدين شاه قاجار عهدنامه دوستى و بازرگانى بين ايران و سوئد به وسيله فرخ خان امين الملك فرستاده ايران به فرانسه و سفير سوئد در فرانسه در اين كشور به امضا رسيد. 29 سال بعد از امضاى اين عهدنامه يعنى در سال 1886 مناسبات سياسى ايران با «كشورهاى اسكانديناوى برقرار گرديد و سفير ايران در دربار روسيه در كشورهاى مزبور وزيرمختار اكرديته شدند. داورى منصفانه پادشاه سوئد درباره اختلافاتى كه بين دولت ايتاليا و ايران به وجود آمده بود، يكى از دلايل استخدام افسران سوئدى براى ژاندارمرى و نظميه در دوران قاجار بود. در سال 1911 حدود 60 كارشناس نظامى و انتظامى سوئدى وارد ايران شدند. چون روابط ايران و سوئد روزبه‌روز گسترده‌تر مى‌شد دولت ايران 7 بهمن 1298 ش، نخستين سفارت ايران در سوئد گشايش يافت و دولت فرانسه نيز در ايران چند سال حافظ منافع سوئد در ايران بود تا اينكه پس از برقرارى روابط موقت بين سوئد و ايران سفارت سوئد در سال 1929 در تهران گشايش يافت. (سوئدى‌ها در ايران، ص 7- 11).

(2). تلگراف سفارت ايران در استكهلم به وزارت خارجه، 25/ 5/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 1300، ك 43، پ 40، ص 33.

(3). شوكت الدوله يكى از رؤساى طايفه تيمورى و حاكم سرخس بود كه به دستور پسيان بازداشت و به مشهد منتقل شده و حتى اسب‌ها و اموالش نيز مصادره شده بود. ولى پس از اين ماجرا او به دستور كلنل به حكومت تربت‌جام منصوب شد. برخى معتقد بودند كه هدف پسيان از اين اقدام آشتى‌جويانه، جلب حمايت بيشتر طايفه تيمورى بوده است. (گزارش‌هاى كنسولگرى انگليس در مشهد، ص 108 و 106).

(4). تربت‌جام از شرق محدود است به رودخانه هريرود كه مرز ايران و افغانستان را تشكيل مى‌دهد و از غرب به بخش طيبات و فريمان، از شمال به بخش جنت‌آباد و فريمان، از جنوب به مرز ايران و افغانستان و يوسف‌آباد طيبات محدود مى‌شود. طوايفى كه در اين حدود سكنى دارند عبارتند از:

طايفه كودانى، كريم دادى، طاهرى، قورى، مخته‌باز، باطورى، سنكچولى، تركمن، بربرى، مريدار، خليلى، على خوجه، قلعه‌گاهى، ميش مست، محمد درويش، بريز، قرائى، سيستانى، بلوچ، زورى، كرد، يعقوب خانى، عرب، شيخى.

(5). گزارش‌هاى كنسولگرى انگليس در مشهد، ص 108.

(6). كتاب گيلان، ج 2، ص 228.