اسم الکتاب : روز شمار تاريخ معاصر ايران المؤلف : فراهانى، حسن الجزء : 1 صفحة : 175
* الحاق اداره قشونى بروجرد به اداره
ژاندارمرى
طبق دستور صادره از تهران، اداره قشونى بروجرد ضميمه اداره ژاندارمرى
گرديد و از امروز كار تحويل آن آغاز شد. 13
[تصوير] حسينقلى خان نواب
______________________________
(1). مراسله اخبار ولايات به وزارت داخله،
2/ 3/ 1300، اسناد ملى ايران، شم ت 293004589.
(2). خواف در جنوبشرقى شهرستان تربتحيدريه
واقع شده و از شمال و شرق به طيبات و قسمتى از مرز ايران و افغانستان و از شمال و
غرب به قاين محدود است.
(3). تلگراف ارسالى از خواف به وزارت خارجه،
3/ 3/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 1300، ك 44، پ 2، ص 10.
(4). كرور نام شمارهاى است.، كرور ايران
پانصد هزار است. نصف ميليون و كرور هندى 20 كرور ايران است. عدد بسيار زياد.
(5). روزنامه ايران، 2/ 3/ 1300، ص 2.
(6). مراسله اخبار ولايات به وزارت داخله،
2/ 3/ 1300، اسناد ملى ايران، شم ت 293004589.
(7). بعضى افراد پليس جنوب به صورت علنى در
سطح شهر روزهخوارى مىكردند، ازاينرو از طرف اداره نظميه، چند نفر سوار مأمور
جلوگيرى از روزهخوارى در معابر شدند كه همين موضوع باعث درگيرى ميان افراد پليس
جنوب و مأمورين نظميه شده بود. (اسناد وزارت خارجه، س 1339 ق، ك 46، پ 5، ص 131).
(8). تلگراف كارگزارى اصفهان به وزير خارجه،
4/ 3/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 1339 ق، ك 46، پ 5، ص 128.
(9).
Norman to Curzon, 32 May 1291, Fo 173/ 5046/ 2688.
. (10).82 May
1291 ,Fo 173 /5346
.
(11). حسينقلى خان نواب، فرزند جعفر قلى خان
مازندرانى (دبير خاقان)، در سال 1286 ق، در شيراز متولد شد. پدرش مالك و از خاندان
بدايعنگار تهران بود. تحصيلاتش را در هند و لندن و پاريس به پايان رسانيد. در سال
1300 ق، به ايران بازگشت و در مشاغل وابسته به دستگاه انگليسىها خدمت نمود. وى در
تأسيس بانك شرقى انگليس همكارى داشت و مدير ايرانى اين بانك بود و مدتى نيز، عضو
اداره انحصار دخانيات (رژى) بود. در سال 1307 ق، براى حل اختلاف ايران و انگليس بر
سر مسئله لاتارى به لندن اعزام شد. او از سال 1308 ق، تا سلطنت مظفر الدين شاه
نايب و مترجم اول سفارت ايران در لندن بود. پس از بازگشت به ايران در وزارت خارجه
به خدمت مشغول شد و به سمت مدير اداره دول غيرهمجوار در وزارت خارجه در زمان وزارت
محمد على خان علاء السلطنه منصوب شد.
در سال 1320 ق، بر اثر فشار دولت بهطور اجبارى به پاريس سفر كرد. او
در حوادث مشروطه نقش فعالى ايفا كرد و در سال 1324 ق، در مجلس اول نماينده تهران
شد. در سال 1325 ق، از بنيانگذاران «لژ بيدارى ايران بود». او در دوره دوم مجلس در
سال 1327 ق، نيز از تهران نماينده بود كه البته به نظر برخى، مردم او را انتخاب
نكرده بودند. نواب در مبارزه با محمد على شاه نقش موثر داشت و در زمان فتح تهران و
خلع محمد على شاه در كنار افرادى چون محمد ولى خان تنكابنى، سردار اسعد بختيارى،
سيد حسن تقىزاده، حسن وثوق الدوله و ... عضو كميته هيئتمديره تهران شد. در سال
1328 ق، در كابينه مستوفى الممالك، نواب وزير امور خارجه شد ولى به دليل فشار
روسها و احيانا انگليسها چند ماه بعد استعفا داد. در سال 1333 ق، به ايران
بازگشت و با آغاز جنگ جهانى اول وزيرمختار دولت ايران در برلين شد. در سال 1336 ق،
توسط دموكراتها به وكالت مجلس برگزيده شد ولى به تهران نيامد و در برلين و در
همان سمت باقى ماند. تاريخ فوت او در كتاب اعزام محصل به خارج از كشور در دوره
قاجاريه سال 1314 ش، ذكر شده است.
(اعزام محصل به خارج از كشور ص 467؛ رجال وزارت خارجه ص 162؛ رجال
عصر مشروطيت ج 1 ص 122؛ شرح حال رجال ايران ج 1، ص 457؛ ظهور و سقوط سلطنت پهلوى،
ج 2، ص 157؛ روزنامه ايران 16/ 8/ 1374، ص 11؛ مجله يغما، س 1331، شم 5، ص 219).
(12). مراسله سفارت ايران در آلمان به وزارت
خارجه، 2/ 3/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 1300، ك 4، پ 11، ص 3.
(13). روزنامه ايران، 2/ 3/ 1300، ص 2.
اسم الکتاب : روز شمار تاريخ معاصر ايران المؤلف : فراهانى، حسن الجزء : 1 صفحة : 175