اسم الکتاب : دولت يار (نقد و بررسى كتاب آخرت و خدا، هدف بعثت انبياء) المؤلف : حامدنيا، رسول الجزء : 1 صفحة : 145
«وَما عَلَيْكُمْ بوكيلَ»[1] كه
دلالت بر مأمور و موكل نبودن و مسئول كفر و دين مردم نشدن آن حضرت مىنمايد. نازل
كننده قرآن و فرستنده پيامبران، نخواستهاست و نمىخواهد كه آييناو جز از طريق
اختيار و آزادى، با حفظ كرامت انسانى و با پستوانه ارشاد و علم ارائه و اجرا گردد.
نام اسلام، هم ريشه با تسليم است ولى نه تسليم آمرانه و اجبارى، بلكه تسليم
داوطلبانه، عارفانه و عاشقانه ...»[2]
چنان كه ملاحظه شد آقاى بازرگان براى اثبات مدعاى خود به آياتى از
قرآن كريم تمسك مىجويد و چنين نتيجهگيرى مىكند كه از ديد قرآن آنچه پيامبر اكرم
(ص) وظيفه داشته، ابلاغ و انذار است نه موكل و مسيطر بودن بر مردم.
يكى از روشهاى غلط مراجعهبه قرآن آن است كه بعضىها نظريهاى را
مىپذيرند و بعد براى تأييد آن به آيات قرآن رجوع و آنچه كه به ظاهر با ديدگاه
آنان هماهنگى دارد، گزينش و به آن تمسّك و استدلالمىكنند. اين شيوه كه بدون
مقايسه آن آيات را با آيات ديگر انجام مىگيرد، رجوع پيشداورانه به قرآن است و به
قول علّامه طباطبائى نمىتواند تفسير باشد بلكه بايد نامش را تطبيق نهاد. شيوه
صحيح آن است كه آيات با هم مورد مقايسه قرار گيرد؛ چرا كه منظور و معناى اصلىبعضى
از آياتبا قرار دادن آنها در كنار آيات ديگر روشن مىشود. اين روش كه به دلالت و
راهنمايى ائمهاطهار صورت مىگيرد، تفسير قرآن به وسيله خود قرآن است.[3]
متأسفانه آقاى بازرگان در رجوع به قرآن دچار چنين خطايى شده و با ذكر
تعدادى آيه و تمسّك به آنها، از دستهاى ديگر از آيات كه به آن اشاره