بخوان تا حجى زنده و پاينده به جا آورى و خودت به هنگام برگشتن بهترين سوغات باشى.

عرفات مشعر منى‌

شناخت‌ها باريك‌بينى‌ها آرزوها:

و اين سه گام است كه بايستى «ناس» در سراسر زندگى بردارند، كه در آغاز شناخت: علم دانائى، و در وسط باريك‌بينى كه غربال كردن شناخت‌ها و واپس زدن آنچه سست و بى‌پايه است و پيش انداختن آنچه پايدار و استوار است.

و پس از دو سير شناخت و باريك‌بينى كه هر دو پر و بال عقل و انديشه است قدم در جولانگاه عشق و عمل مى‌نهى: مُنى: آرزوهاى درست، عمل صالح كه بر پايه علم و عقل صالح است، عشقى كه بر پايه معرفت است نه خيال.

در خبر است كه نخستين برخورد و شناخت ميان آدم و حوا، پس از رانده‌شدن از بهشت سرزمين عرفات بود، كه خوب يكديگر را بشناسند تا خطاى گذشته تكرار نشود، آدم شيطان حوا را، و حوا غفلت آدم را بشناسد، تا هر دو پاى بر فرق شيطان و غفلت نهند، تا شركت سهامى غفلت و شيطنت برچيده شود، تا ديگر از شجره منهيه نخورند.

اين آدم عقل كه حواى عشق عقلش را پوشيد و دچار غفلتش كرد، و آن عشق منحرف كه آرزوى شيطان را تحقق بخشيد، تا «ناس» دچارِ كارِ «نسناس» شد اينجا عقل دگر و عشق دگر شود، كه در اين ميان شعور است، كه ميان عرفات عقل و مناى عشق شعور مشعر الحرام است، كه شناخت بى‌عقل و دقت و باريك‌بينى سر از عشق جنونى در مى‌آورد.

و چنان‌كه آدم از خدا به خدا بازگشت، تو فرزند آدم نيز آدم شو، با اين سير از كعبه به كعبه: از خدا به خدا باز گرد، كه طواف نخستين تو ناقص بوده و