دادگسترى نيز به اعتصاب عمومى پيوستند و مطبوعات كثيرالأنتشار نيز دست به اعتصاب 61 روزه زدند كه تا پايان حكومت ازهارى ادامه يافت.[1] اعتصابات سراسرى بنا به درخواست جامعه روحانيت در 22 آبان، همراه با تعطيلى بازار و فريادهاى شبانه الله‌اكبر بر فراز بام‌ها- كه تاكتيك جديد مبارزه عليه رژيم بود- فراگير شد. ويژگى عمده اين مرحله، استفاده از روش مقاومت بدون خشونت و راه‌اندازى اعتصابات بود؛ اعتصاب‌هايى كه ظهور ديگرى از ميل به وحدت عليه استبداد شاه و حركت رو به مركز را نشان مى‌داد. به‌تدريج اعتصاب‌ها در مدتى كوتاه در سراسر كشور گسترش يافت و قاطعيت پيگير امام (قدس سره) نيز آن را تقويت كرد.[2]

چهار. مرحله سرنوشت‌ساز و كنش‌هاى جمعى (آذر تا بهمن 57)

فرارسيدن ماه محرم، فرصت خوبى براى گسترش موج حركات انقلابى و تعيين تكليف نهايى رژيم بود. ازاين‌روى، امام خمينى (قدس سره) در آستانه اين ماه در پيام تاريخى اول آذر 1357، حلول ماه محرم را سرآغاز پيروزى بر جنود ابليس و محو كلمه باطل شمرد و عموم ملت را براى ادامه و گسترش مخالفت با شاه و به زير كشيدن او، به قيامى يكپارچه دعوت نمود. ايشان در پيام خود به‌صراحت اعلام داشت: همه و همه، هم‌صدا و پشت هم به سوى هدف مقدس اسلام، يعنى برچيده شدن سلسله ستمگر پهلوى و انهدام نظام شاهنشاهى و برقرارى جمهورى اسلامى- مبتنى بر احكام مترقى اسلام- به پيش مى‌رويم كه پيروزى از آنِ ملت به‌پاخاسته است.[3] در شب اول ماه محرم، مردم سراسر كشور تظاهرات كردند. در تهران راهپيمايى كم‌نظيرى- كه موجب كشتار مردمى شد- دستگاه حاكميت را به وحشت افكند. امام خمينى (قدس سره) در واكنش به اين حادثه، بى‌درنگ در همان روز اول محرم پيامى صادر كرد و اين جنايت را به‌

[1]. عميد زنجانى، انقلاب اسلامى ايران و ريشه‌هاى آن، ص 287.

[2]. بازرگان، انقلاب ايران در دو حركت، ص 42.

[3]. موسوى خمينى، صحيفه نور، ج 2، ص 434- 432.