و انسان به طور طبيعى خواستار چيزى است كه بتواند او را در راه رسيدن به اين مطلوب يارى كند. بلكه انسان به طور فطرى از هرچه كه جامعه را- كه پناهگاه او است- تهديد كند، به سختى هراسان و هرچيز را كه اين امن‌وامان جامعه را تأمين نمايد، طالب است.

اجرااى جامعه به قانون: چون بشر مفطور به حبّ ذات است، دايما در جلب منافع شخصى كوشا بوده و ضرر را از خود دفع مى‌كند و در اين راستا قهرا كش‌مكش‌هايى از اصطكاك و تزاحم منافع حاصل مى‌شود و اگر مرزى بين حق و باطل نباشد، خطر هرج و مرج و هلاكت نسل و حرث، كه انسان به شدت از آن گريزان است، متوجه جامعه خواهد شد، و آن مرز بين حق و باطل عبارت از تشريع نظام قانونى است كه جايز و غير جايز را معلوم كند و حلال و حرام و صحيح و فاسد را تبيين نمايد.

ولى مى‌دانيم عمل كردن به قانون دشوارى‌هاى بسيار دارد كه هر كسى به سادگى ملتزم به آن نخواهد بود و بايد تشكيلاتى تأسيس شود كه ضامن اجراى دقيق قانون باشد، كه همان تأسيس حكومت عادل خواهد بود كه در سايه آن عدالت بر جامعه سايه مى‌افكند.

پس به طور قطع چنين آيين كه خود را مترقى‌ترين و فطرى‌ترين نظام قانونى معرفى نموده، اين خواست طبيعى انسان را ناديده نگرفته است.

اسلام، جامعه و هماهنگى را مايه سيادت داشته است: آيات قرآنى بسيارى كه انسان را به وحدت و يك‌پارچگى دعوت مى‌كند، ترديدى باقى نمى‌گذارد كه وحدت را اساس زندگى انسان‌ها دانسته و پيوسته در اين دعوت اصرار ورزيده و به شدت از تفرقه منع مى‌نمايد. در قرآن آمده است:

همگى به ريسمان الهى چنگ‌زده و به راه‌هاى متفرّق نرويد و ياد آريد اين نعمت بزرگ خدا را كه شما با هم دشمن بوديد و خدا در دل‌هاى شما الفت و مهربانى انداخت و به لطف خداوند همه برادر دينى يك‌ديگر شديد، درصورتى‌كه در پرتگاه آتش بوديد، خدا شما را نجات داد.[1]

[1] - آل عمران( 3) آيه 103:\i« و اعتصموا بحبل اللّه جميعا و لا تفرقوا و اذكروا نعمت اللّه عليكم اذ كنتم اعداء فالف بين قلوبكم و اصبحتم بنعمته اخوانا و كنتم على شفا حفرة من النار فانقذكم منها».\E