مشروطه و دوران رضاشاه و محمدرضا شاه، تجربيات باارزشى به‌دست آورد كه در مواجهه با وقايع مرتبط با انقلاب اسلامى تأثيرى بسزا داشت.

در فصل دوم به بررسى مبانى نظرى مؤثر بر انديشه امام‌خمينى پرداخته‌ايم. امام در انديشه سياسى خود از سه چيز تأثير پذيرفته: نوع نگاه اسلام به جهان هستى و انسان، انديشه‌هاى كلامى شيعى و به‌ويژه نوع نگرش شيعه به انديشه امامت و نيز انديشه‌هاى فقهى اصوليون شيعه. به‌واقع شناخت انديشه سياسى امام بدون شناخت اين مبانى ممكن نيست. ازهمين رو در اين فصل ابتدا نگرش فلسفى امام درخصوص جهان هستى و انسان مورد بحث قرارگرفته و درباره مباحثى همچون نقش معرفت‌شناسى، جهان‌بينى و انسان‌شناسى ايشان- كه در واقع متأثر از جهان‌بينى و انسان‌شناسى اسلام است- و تأثير آن بر انديشه سياسى وى مورد بررسى شده است. در ادامه نيز نقش مبانى كلامى شيعى- به‌ويژه توحيد و امامت- در انديشه سياسى شيعيان مورد مطالعه قرارگرفته است. سرانجام نيز به تأثير مبانى فقهى امام‌خمينى بر انديشه سياسى ايشان پرداخته‌ايم.

از ديگرسو، عناصر مهم انديشه فقهى امام‌خمينى همچون اجتهاد، حجيت عقل، نقش زمان و مكان در اجتهاد و جايگاه عقل و عرف و مصلحت و تأثير آنها در انديشه سياسى امام نيز كاويده شده است تا دلايل تحليل امام از وضع موجود جامعه را عميق‌تر دريابيم.

در فصل سوم به بررسى مباحث اصلى در انديشه سياسى امام‌خمينى پرداخته‌ايم و در اين‌باره مباحثى همچون رابطه دين و سياست، حكومت اسلامى، ولايت‌فقيه، حد و حدود اختيارات ولى فقيه، جايگاه مصلحت در حكومت اسلامى و نقش مردم در حكومت اسلامى اشاره شده است.

در فصل چهارم نيز جهت‌گيرى‌ها و اهداف مهم حكومت اسلامى از ديدگاه امام‌خمينى اشارت رفته و در اين‌باره موضوعات مهمى چون: استقلال، آزادى، عدالت و احياى هويت انسانى را بررسى كرده‌ايم. سرانجام نيز در فصل پنجم به بررسى مبانى ديدگاه امام در مورد سياست خارجى در حكومت اسلامى اشاره شده است.

در پايان از زحمات همه كسانى كه در تهيه اين كتاب يارى‌مان كرده‌اند به‌ويژه مسئولان محترم گروه انقلاب اسلامى معاونت پژوهشى دانشگاه معارف اسلامى و همچنين كليه استادان‌