به او مى‌گيرد، به خوبى مى‌توان به توطئه‌ى بنى عبّاس در اين قضيه پى برد. نعيم به فضل مى‌گويد: «اگر منظور تو گرفتن حكومت از عبّاسيان و سپردن آن به آل على (ع) است، چرا زمينه را براى حكومت كسرائى فراهم مى‌كنى؟» 3

گفتيم، شورش‌ها و نبردهاى علويان در ايام اموى و عبّاسى، هارون و مأمون را بر آن داشت تا در مقابل علويان روشى ديگر برگزينند. بنابه گفته‌ى مؤلف كتاب «الامامة و السيّاسة»، هادى به فرزندش هارون وصيّت كرد كه در برابر اهل بيت پيامبر (ص) روش مسالمت‌آميز برگزيند. 4

جعفر بن يحيى برمكى هم او را در اين كار به اين امر تشويق و تشجيع مى‌كرد. مى‌توان گفت رشيد دولت «آشتى ملى!» تشكيل داده بود. برمبناى همين سياست، تمام انقلابيون علوى را كه در بغداد دربند بودند، جز يك تن به نام عبّاس بن حسن بن عبد اللّه بن على بن ابى طالب، آزاد كرد و به مدينه فرستاد. 5

سياست آشتى ملى هارون، نتوانست شعله‌ى فروزان انقلاب‌هاى علوى را فرونشانده يا خاموش كند. ديرى نپاييد كه يحيى بن عبد اللّه كه از نبرد «فخ» جان به‌در برده و متوارى بود، با تشكّل مجدّد، در ناحيه‌ى ديلم قيام كرد. 6

امام موسى كاظم (ع) و حكومت عبّاسى‌

دو عامل اساسى باعث شد تا حكومت عبّاسيان، امام (ع) را زندانى كرده و از فعاليّت آزاد او جلوگيرى كند:

1- تأييد واقعه‌ى فخ و حمايت از آن.

2- ارتباط با علويان و حمايت مادّى و معنوى از آنان و هجوم مردم به سوى امام (ع) كه مى‌رفت تا نطفه‌ى يك انقلاب تمام‌عيار بسته شود.

مورّخان نوشته‌اند: «سخن‌چينان و خبرگزاران به رشيد رساندند كه مردم خمس اموالشان را به سوى موسى بن جعفر (ع) مى‌برند و به امامت و رهبرى او اعتقاد دارند و او هم در تدارك خروج عليه توست. سخن‌هاى ديگر به هارون گفتند، تا اهميّت مسأله و حسّاسيّت موضوع بيش از پيش او را، ناراحت كرد». 7