بر خلاف آن باشد، و قيافه شناسى و قول قائف از امارات معتبره نيست تا بر استصحاب مقدم باشد.

احكام تنجيم‌

شرح اين بخش را با ذكر دو نكته آغاز مى‌كنيم:

الف) يكى از اصول قطعى عقلى و نقلى كه مورد قبول همه اديان و مذاهب الهى- بلكه همه الهيون است- عقيده به وجود مبدأ عالم است و در فرهنگ اسلامى از آن حقيقت به «الله» تعبير مى‌شود كه اسم است براى ذاتى كه جامع جميع كمالات و منزه از جميع نقائص است و انكار مبدأ عالم قطعاً موجب كفر است.

اصل قطعى عقلى و نقلى ديگر، اصل توحيد و يكتايى و يگانگى است كه انكار آن، و نيز عقيده به شرك و چند خدايى نيز موجب كفر است.

اصل قطعى ديگر اين است كه تنها و تنها او مؤثر حقيقى است و هيچ موجودى استقلال در تأثير ندارد و شريك او در تأثير نيز نيست. و انكار اين مطلب نيز موجب كفر است. اصل قطعى ديگر اين است كه موجودات و مخلوقات عالم همان‌طور كه در اصل حدوث محتاج به خالق هستند در بقا و استدامه نيز آن به آن محتاج به او هستند و قائم به غيرند و تنها حقيقتى كه قائم به ذات و قيوم همه عوالم امكان است ذات حق تبارك و تعالى است.

سخن دهرى مسلكان و ماده گرايان هم كه مى‌گويند همه حوادث عالم معلول فعل و انفعالات مادى است و دست روزگار را علت تامّه مى‌دانند و به اشكال مختلف منكر صانع متعال مى‌باشند باطل است.

و به نقل قرآن از قول دهرى مسلك‌ها: وَقَالُوا مَا هِيَ إِلا حَيَاتُنَا الدُّنْيَا نَمُوتُ وَنَحْيَا وَمَا يُهْلِكُنَا إِلا الدَّهْرُ.[1] سخن آن دسته از فلاسفه متقدم هم كه براى افلاك، نفوس ناطقه قائل بودند و آنها را مؤثر مى‌دانستند و در حوادث اين عالم و مرگ و حيات، فقر

[1]. جاثيه( 45): 24.