اكنون آن شش نفر ادعاى باغ و ريشه درخت را مى‌كنند كه هزار درخت و مجموعاً يك هكتار زمين است لطفاً بفرماييد كه به اين شش نفر حق ريشه درخت مى‌رسد يا خير؟

ج- درختها اگر براى مالك و از نهال او كاشته شد ملك مالك است و ديگران كه به امر مالك كار كردند اگر به قصد گرفتن مزد كار كردند حق مطالبه اجرت المثل دارند[1].

ج 2 ف ص 217- 218

(39)

س 82- زيد با واسطه شخص ثالث جنسى را از عمرو خريده يعنى اين شخص ثالث براى زيد اين جنس را معرفى كرده و بين خريدار و فروشنده زحمتى كشيده، اما زيد به عمرو گفته كه شما نبايد به واسطه، چيزى از اين معامله بدهيد، بعد از اين قرار زيد آن جنس را با چانه زدن به قيمتى كه خودش گذاشته بود مى‌خرد حالا بعد از اينكه معامله تمام شده عمرو احساس كرده كه چون در اين معامله حق واسطه ضايع شده است و از انصاف دور است كه حق او را ندهند لذا مى‌خواهد كه از منافع شخصى خود به او چيزى بدهد آيا اين عمل جايز است يا خير؟

ج- اگر واسطه بدستور آنها كارى انجام داده مستحق اجرت است و شرط نافذ نيست.

ج 2 ف ص 104

(234- 10)

س 5- شخصى حدود سى سال قبل با زنى ازدواج كرده و مبلغ دويست تومان مهر قرار داده الآن مى‌خواهد طلاق بدهد، در مدّت مزبور زن به خيال اين كه خانه مال خود و شوهرش مى‌باشد زحمت فراوانى را متحمّل شده، آيا زوج مى‌تواند بدون حقّ الزحمه با پرداخت مهر تعيين شده زنش را مطلّقه نمايد يا بايد حقّ‌الزحمه زوجه را بپردازد؟

ج- زن بيش از مهر تعيين شده حقّ ندارد، و در مقابل خدمات كه انجام داده چنانچه با دستور زوج بوده و قصد تبرّع نداشته اجرةالمثل را مى‌تواند مطالبه كند.

ج 3 ف ص 178- 179

س 30- اينجانب پسرى داشتم كه در ابتدا قاليباف بوده، بعد از ازدواج تا مدّت دو سال با همسرش قالى بافته، و با هم نيز مصرف كرده‌اند؛ اكنون بعد از فوت پسرم همسرش اجرت كاركرد خويش را از من مى‌خواهد، و من به او مى‌گويم كه تو رضايت داشتى، و قراردادى با شوهرت نداشتى، و جز ارث حقّ ديگرى ندارى، و اثاثيّه خانه (اعمّ از فرش و چيزهايى ديگر) متعلّق به من مى‌باشد. آيا اين استدلال درست است؟

[1]. و همچنين در صورت عدم قصد تبرّع و مجانيّت.