responsiveMenu
صيغة PDF شهادة الفهرست
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
اسم الکتاب : شرح اصول فقه المؤلف : محمدى، على    الجزء : 1  صفحة : 29

مجهول مطلق نبايد باشد تا وضع صحيح باشد.حال در قسم رابع،معناى موضوع له، نه بنفسه تصور شده و نه بوجهه.

مثال:واضع،حين الوضع،هيكل خارجى زيد را تصور بكند،سپس لفظ زيد را براى كلى آن وجود خارجى(يعنى انسان يا حيوان ناطق)وضع كند كه وضع خاص و موضوع له عام است.

اما بنفسه تصور نشده،زيرا فرض اين است كه وضع خاص است،يعنى معنايى كه واضع،حين الوضع،بنفسه و تفصيلا تصور كرده،جزئى است كه همان وجود خارجى زيد باشد.پس معناى موضوع له-كه«كلى»باشد-بنفسه تصور نشده است.

آرى،در يك صورت،آن معناى كلى،متصور بنفسه مى‌شود و آن اينكه اول جزئى را با همه مشخصاتش تصور كند و سپس خصوصيات فردى را از او تجريد كند و انسانيت تنها را ملاحظه كند و زيد را بما هو انسان تصور كند يا پس از تصور زيد با خصوصيات فردى،او را به عنوان اينكه فردى از انسان است،تصور كند.اين ممكن است و صحيح و لكن از قسم رابع نيست،بلكه از قسم ثانى است كه وضع عام و موضوع له عام باشد و تصور ثانى،ربطى به اولى ندارد و صرفا به دنبال اولى است و به دنبال بودن،نقص نيست.ملاك اين است كه خودش تصور شود و لفظ در برابر آن قرار گيرد.اما بوجهه تصور نشده به جهت اينكه جزئى بما هو جزئى هيچ‌گاه نمى‌تواند نشانگر كلى و حكايت‌كننده از كلى باشد،چنان‌كه آيينه جزئى ديگر هم نيست؛زيرا كه متباين است،چون جزئى بما هو جزئى،مقيد است و قابل صدق بر كثيرين نيست،به خلاف كلى.و لذا گفته‌اند:«الجزئى لا يكون كاسبا و لا مكتسبا».پس قسم رابع،ممتنع است؛چون معناى موضوع له مجهول محض است،نه بنفسه تصور شده و نه بوجهه؛به خلاف قسم سوم كه معناى موضوع له بنفسه تصور نشده،اما بوجهه تصور شده است.

خلاصه اينكه معناى متصور وقتى كلى باشد،دو حالت پيش مى‌آيد:گاهى لفظ را هم براى همان كلى وضع مى‌كند كه در اين صورت مى‌شود قسم ثانى،و گاهى براى جزئيات و افراد وضع مى‌كند كه در اين حال مى‌شود قسم ثالث.ولى معناى متصور

اسم الکتاب : شرح اصول فقه المؤلف : محمدى، على    الجزء : 1  صفحة : 29
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
صيغة PDF شهادة الفهرست