responsiveMenu
صيغة PDF شهادة الفهرست
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
اسم الکتاب : شناخت سازمان تجارت جهانى المؤلف : ايروانى، محمد جواد    الجزء : 1  صفحة : 1

پيشگفتار

الف‌

 

سازمان تجارت جهانى دستاورد بيش از پنج دهه تلاش كشورهاى مختلف براى تأسيس نهادى به منظور نظام دادن به تجارت جهانى است. مقررات و قواعد اين سازمان نقش روزافزونى در توليد و توسعه كشورها پيدا كرده است. همچنين موافقتنامه‌هاى بسيارى به امضاى كشورهاى مختلف رسيده است كه محور فعاليتهاى اين سازمان را تشكيل مى‌دهد. هدف عمده اين موافقتنامه‌ها كمك به جريان آزادسازى تجارت و اطمينان دادن به كشورها در مقابل تغييرات ناگهانى سياستهاى تجارى است.

علاوه بر آن، حل و فصل منازعات و اختلافات بين اعضا نيز بخش مهمى از فعاليتهاى سازمان تجارت جهانى را تشكيل مى‌دهد.

اين كتاب در هفت فصل به منظور آشنايى بيشتر با تاريخچه و روند تغييرات و تكامل و به طور كلى فعاليتهاى اين سازمان تنظيم شده است.

فصل اول مبانى، اهداف اصلى تشكيل سازمان تجارت جهانى، اصول سيستم بازرگانى، دورهاى برگزارشده مذاكرات تجارى، و تصميمات كليدى هر دور را تشريح مى‌كند.

فصل دوم مرورى است بر كليه موافقتنامه‌هاى سازمان تجارت جهانى در حوزه‌هاى كالا، خدمات، مالكيت فكرى و بررسى سياست‌هاى تجارى، شفافيت، ضد دامپينگ و ...

فصل سوم به نحوه حل و فصل اختلافات اعضا اختصاص دارد. فرايند رسيدگى به اختلافات، تشكيلات مربوط و زمان‌بندى رسيدگى و حل اختلاف از مباحث مهم اين فصل است.

ب‌

 

موارد خارج از موافقتنامه‌ها و ذكر نمونه‌هايى از آن، محور مطالب فصل چهارم كتاب است.

در فصل پنجم مطالبى راجع به موضوعات در دستور كار نشست دوحه قطر از جمله كشاورزى، خدمات، دسترسى به بازار، تجارت، دارايى‌هاى فكرى، روابط بين تجارت و سرمايه‌گذارى، شفافيت در مداخلات دولت و تسهيل تجارت، اقتصادهاى كوچك، تجارت و انتقال فن‌آورى كه عموما مورد تأييد كشورهاى در حال توسعه هستند، آمده است.

در فصل ششم مرورى كلى به سازمان و كميته‌هاى همكاريهاى فنى و برخى موضوعات موردى مى‌شود.

در فصل هفتم نيز با تشكيلات و سطوح تصميم‌گيرى سازمان تجارت جهانى آشنا مى‌شويم. در حاشيه تشكيلات رسمى، گروه‌بندى‌هايى نيز وجود دارد كه در اين فصل هويت گروههاى عمده آن تشريح مى‌شود.

گرچه منابعى شامل موضوعات و محورهاى فعاليت يا مقاطعى خاص از فعاليتهاى سازمان تجارت جهان گاه به صورت كلى و يا موردى وجود دارد، اما مزيت كتاب حاضر در بسنده بودن آن براى معرفى كامل و اجمالى نحوه شكل‌گيرى، تاريخچه و فعاليتهاى سازمان تجارت جهانى است.

لازم به ذكر است كه اين كتاب چاپ كامل و به روز از كتاب تجارت در آينده سال 1999 آن سازمان است كه به خوبى به صورت جامع كليه مسائل و جنبه‌هاى حادث‌شده در طول اين مدت را نيز دربر گرفته است.

مؤسسه مطالعات و پژوهشهاى بازرگانى‌

 

ج‌

 

فهرست مطالب‌

عنوان صفحه‌

مقدمه مترجم چ‌

شناسنامه سازمان تجارت جهانى خ‌

فصل اول: مبانى 1

1- سازمان تجارت جهانى چيست؟ 3

2- اصول نظام بازرگانى 6

3- موضوع تجارت آزاد 13

4- سال‌هاى حيات گات: از هاوانا تا مراكش 16

5- دور اروگوئه 24

فصل دوم: موافقتنامه‌ها 31

1- نگاه كلى: يك راهنما 33

2- تعرفه‌ها: تثبيت بيشتر تعرفه‌ها و تعرفه‌هاى نزديك به صفر 36

3- كشاورزى: بازارهاى منصفانه‌تر براى كشاورزان 39

4- استانداردها و ايمنى 46

5- منسوجات: بازگشت به مسير اصلى 49

6- خدمات: مقرراتى براى رشد و سرمايه‌گذارى 53

7- دارايى فكرى: حمايت و اجرا 63

ت‌

 

8- ضد دامپينگ، يارانه‌ها و حفاظتها: رويداداهاى پيش‌بينى‌نشده و غيره 72

9- موانع غير تعرفه‌اى: تشريفات ادارى، كاغذبازى و غيره 81

صدور مجوز واردات: شفافيت در روشها 81

مقررات ارزش‌گذارى كالا در گمركات 82

بازرسى قبل از حمل: بررسى بيشتر در مورد واردات 83

قواعد مبدأ: ساخت ... كجا؟ 84

اقدامات سرمايه‌گذارى: كاهش بى‌نظمى‌هاى تجارى 85

10- موافقتنامه‌هاى جمعى: منافع اقليت 86

11- بررسى سياست تجارى: تضمين شفافيت 89

فصل سوم: حل و فصل اختلافات 93

1- يك دستاورد ويژه 95

2- فرآيند كار در هيئت رسيدگى 103

مطالعه موردى: جدول زمانبندى در عمل 103

فصل چهارم: حركت ميان‌بر و موضوعات جديد 107

1- منطقه‌گرايى: دوستان يا رقيبان 109

2- محيط زيست: چشم‌اندازى جديد و گسترده 112

3- سرمايه‌گذارى، رقابت، خريد كالا، رويه‌هاى ساده‌تر 127

4- تجارت الكترونيكى 129

5- استانداردهاى كار: موضوعى شديدا بحث‌برانگيز 130

فصل پنجم: دستور كار نشست دوحه 133

موضوعات و امور مرتبط با اجرا (پاراگراف 12) 135

كشاورزى (پاراگراف 13 و 14) 141

ث‌

 

خدمات (پاراگراف 15) 142

دسترسى بازار براى محصولات غير كشاورزى (پاراگراف 16) 143

جنبه‌هاى تجارى حقوق دارايى فكرى(TRIPs) (پاراگراف 17 تا 19) 144

روابط بين تجارت و سرمايه‌گذارى (پاراگراف 20 تا 22) 147

تعامل بين تجارت و سياست رقابتى (پاراگراف 23 تا 25) 148

شفافيت در خريدهاى دولتى (پاراگراف 26) 149

تسهيل تجارى (پاراگراف 27) 149

مقررات:WTO ضد دامپينگ و يارانه‌ها (پاراگراف 28) 150

مقررات:WTO موافقتنامه‌هاى تجارت منطقه‌اى (پاراگراف 29) 150

تفاهم‌نامه حل و فصل اختلافات (پاراگراف 30) 151

تجارت و محيط زيست (پاراگراف 31 تا 33) 152

تجارت الكترونيكى (پاراگراف 34) 155

اقتصادهاى كوچك (پاراگراف 35) 156

تجارت، بدهى و تأمين مالى (پاراگراف 36) 156

تجارت و انتقال فن‌آورى (پاراگراف 37) 156

همكارى فنى و ظرفيت‌سازى (پاراگراف 38 تا 41) 157

كشورهاى با حداقل توسعه‌يافتگى (پاراگراف 42 و 43) 158

رفتار ويژه و متفاوت (پاراگراف 44) 159

كنكون 2003 160

فصل ششم: كشورهاى در حال توسعه 161

1- مرور كلى 163

2- كميته‌ها 163

3- همكاريهاى فنى سازمان تجارت جهانى 168

4- برخى از موضوعات مطرح‌شده 169

ج‌

 

فصل هفتم: تشكيلات 173

1- به هر حال‌WTO متعلق به كيست؟ 175

2- عضويت، اتحاد و ديوان‌سالارى 183

3- دبيرخانه و بودجه‌WTO 189

4- سياستهاى خاص 191

كشورهاى عضو و ناظر درWTO در آوريل 2003 195

علائم اختصارى(Abbreviations) 199

نشانى وب سايت(On the Website) 201

اطلاعات مربوط به چاپ سوم 202

چ‌

 

مقدمه مترجم‌

شتاب جهانى شدن در حوزه‌هاى مختلف، ضرورت آگاهى و شناخت كامل از بزرگترين نهاد تأثيرگذار بر شئونات مختلف زندگى جوامع را اجتناب‌ناپذير ساخته است.

در ايران نيز درباره اينكه الحاق به سازمان تجارت جهانى سكوى جهش اقتصادى است يا پرتگاه سقوط، نظرات متفاوتى وجود دارد. فرايند تحولات اقتصادى و تجارت در جهان، ضرورت تطبيق هوشمندانه شرايط كشور با سازوكارهاى اقتصادى حاكم بر جهان را ايجاب كرده و نياز به برنامه‌اى خردمندانه براى اصلاح: ساختار توليد، قوانين و مقررات، ساختار تسهيلات اعتبارى، به روز كردن فن‌آورى و توسعه‌بخش مالى به سود توليد و اقتصاد ملى را الزامى نموده است. با اين رويكرد آسيب‌هاى حضور در سازمان تجارت جهانى به حداقل رسيده و مى‌توان از امتيازات الحاق بهره‌مند شد.

بدين منظور مطالعه بخش‌هاى مختلف اقتصادى، چگونگى آگاهى و دست‌يابى به مزيت‌هاى نسبى را آشكار كرده و برنامه رقابتى نمودن توليد در بخش‌هاى مختلف بايستى با توجه به مقررات و شرايط رقابت در عرصه بين‌المللى، صورت پذيرد. بنابراين ضرورت آگاهى از سازوكارهاى جهانى تجارت براى سياستگذاران توسعه، متوليان توليد و بازرگانى و ... بيش از هر زمان ديگر مورد نياز است. در حال حاضر، منابع و كتاب‌هاى مختلفى به زبانهاى خارجى در زمينه برخى از حوزه‌هاى فعاليت سازمان تجارت جهانى در اختيار است. البته در كشور ما هنوز اين منابع در حد لازم وجود

ح‌

 

ندارد.

كتاب حاضر كه از آخرين انتشارات سازمان تجارت جهانى درباره آشنايى با سازمان مذكور است، منبعى معتبر و داراى مطالب سودمند و كاربردى براى محققان، دانشجويان درس سازمان‌هاى اقتصادى بين‌المللى، متوليان تجارت و دست‌اندركاران توليد است كه اميدوارم مورد استفاده علاقه‌مندان اين گونه مباحث قرار گيرد.

اين كتاب نسخه كامل‌تر و تجديد نظر شده نسخه قبلى تحت عنوان تجارت در آينده است كه توسط اينجانب ترجمه و در تاريخ بهمن 1381 توسط مؤسسه مطالعات و پژوهشهاى بازرگانى منتشر گرديد و آخرين مذاكرات و تصميمات در مورد رويدادهاى بخش كشاورزى، خدمات، دارايى‌هاى فكرى، روابط بين تجارت و سرمايه‌گذارى، اقتصادهاى كوچك و انتقال فن‌آورى را دربر مى‌گيرد.

لازم است از مؤسسه مطالعات و پژوهشهاى بازرگانى و آقاى مسعود طارم سرى به جهت ويرايش دقيق فنى ترجمه تقدير و از آقاى على پارسايى جهت تحرير اين كتاب سپاسگزارى نمايم. همچنين از همكاران شركت چاپ و نشر بازرگانى كه امكان چاپ اين اثر را به بهترين نحو فراهم نموده‌اند نيز تشكر مى‌گردد.

در پايان اميدوار است كه خوانندگان محترم از نقطه نظرات و انتقادات خود اينجانب را بهره‌مند سازند.

محمد جواد ايروانى‌

 

د

 

شناسنامه سازمان تجارت جهانى(WTO)

محل: ژنو- سوييس‌

تأسيس: اول ژانويه 1995

پيدايش به وسيله: مذاكرات دور اروگوئه‌

اعضا: 146 كشور (تا تاريخ چهارم آوريل 2003)

بودجه: 154 ميليون فرانك سوييس جهت سال 2003

دبيرخانه: پانصد نفر

رييس: سوپاچاى پانيچ پاكدى (مدير كل)

وظايف:

* اداره موافقتنامه‌هاى بازرگانى سازمان تجارت جهانى(WTO)

* برگزارى گردهمايى براى مذاكرات بازرگانى‌

* حل و فصل و اداره اختلافات بازرگانى‌

* نظارت بر سياستهاى بازرگانى ملى‌

* كمكهاى فنى و آموزشى به كشورهاى در حال توسعه‌

* همكارى با ساير سازمانهاى بين‌المللى‌

چاپ سوم سال 2003 ميلادى‌

چاپ دوم با عنوان «تجارت در آينده» توسط سازمان تجارت جهانى منتشر شده است.

اداره اطلاعات و روابط رسانه‌اى‌

1003، 20001، 2000، 1995WTO

خ‌

 

اولين قدم گفتگو است. اساسا سازمان تجارت جهانى جايى است كه دولت‌هاى عضو گردهم مى‌آيند و تلاش دارند كه مسائل مربوط به تجارت را حل و فصل كنند. قلب اين سازمان را موافقتنامه‌هاى آن تشكيل مى‌دهد، كه حاصل مذاكرات اعضا است و توسط ملل تجارت‌كننده دنيا امضا شده است.

اما سازمان تجارت جهانى فقط براى آزادسازى تجارت نيست. در شرايط زيادى مقررات آن از محدوديت‌هاى تجارى حمايت مى‌كند، مثلا حمايت از مصرف‌كنندگان يا جلوگيرى از گسترش بيمارى.

اسم الکتاب : شناخت سازمان تجارت جهانى المؤلف : ايروانى، محمد جواد    الجزء : 1  صفحة : 1
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
صيغة PDF شهادة الفهرست