آقا میرزا حسین طبیب، کوچه

نویسنده (ها) : امیرحسین مرادخانی

آخرین بروز رسانی : جمعه 1 دی 1402

آقا میرزا حسین طبیب، کوچه \kūče-ye āqā mīrzā hoseyn-e tabīb\، کوچه‌ای واقع در محلۀ عودلاجان در تهران عهد ناصری.
در «نقشۀ نجم‌الدوله» از تهران عهد ناصری که در 1309 ق/ 1892 م، به چاپ رسیده است، کوچۀ آقا میرزا حسین طبیب در محلۀ عودلاجان، جانب غربی محلۀ سادات، به‌شکل کوچه‌ای شمالی ـ جنوبی جانمایی شده است (نک‌ : اطلس ... ، 77).
در نقشۀ یادشده، کوچۀ آقا میرزا حسین طبیب، منشعب از کوچۀ حکیم‌الٰهی، و از شرق به غرب کشیده شده است. این کوچه از شرق، به کوچۀ جلیل خان و کوچۀ سادات، و از غرب، به تکیۀ رضاقلی خان و کوچۀ راستۀ سرچشمه محدود است. در کوچۀ حکیم‌الٰهی بنابر آنچه «نقشۀ نجم‌الدوله» نشان می‌دهد، 4 کوچۀ بن‌بست در ضلع جنوبی، و دو کوچۀ بن‌بست در ضلع شمالی وجود داشته است. اگر از غرب کوچۀ حکیم‌الٰهی به نقشه بنگریم، از جایی‌که تکیۀ میرزا رضاقلی خان واقع است، کوچۀ آقا میرزا حسین طبیب نخستین کوچۀ منشعب‌شده در ضلع شمالی کوچۀ حکیم‌الٰهی است (نک‌ : همانجا).
دربارۀ آقا میرزا عبدالحسین طبیب چیزی نمی‌دانیم و نامی از وی در منابع به میان نیامده است. از درج نام او در نقشه و کوچه‌ای که به نامش بوده است و نیز لقب او می‌توان فهم کرد که وی طبیبی ساکن در محلۀ عودلاجان بوده که به‌سبب شهرتش، کوچه‌ای که در آن منزل داشته، به نام وی شهرت یافته است.
محدوده‌ای که در این مقاله بدان پرداخته شده، امروزه، تغییر کرده است؛ کوچۀ راستۀ سرچشمه به بخشی از خیابان سیروس (مصطفى خمینی) بدل شده، و کوچۀ حکیم‌الٰهی به کوچۀ افشار، و کوچۀ آقا میرزا عبدالحسین طبیب به کوچۀ جهانشاهی تغییر نام داده است (نقشه ... ).

مآخذ

اطلس تهران قدیم؛ نقشۀ تهران.

امیرحسین مرادخانی