ابراهیم، امامزاده

نویسنده (ها) : حسن موسوی زاده

آخرین بروز رسانی : شنبه 2 دی 1402

ابراهیم، امامزاده \emām-zāde ebrāhīm\، امامزاده‌ای در محدودۀ بازار قدیم، گود زنبورک‌خانه، که در زیرزمین حیاط مسجد شهید بهشتی واقع است و از بیرون دیده نمی‌شود.
امامزاده ابراهیم فاقد زیارت‌نامه و شجره‌نامه است؛ بااین‌حال، اهالیِ محلْ نَسَب او را به امام موسى کاظم (ع) بازمی‌گردانند. گفته می‌شود بنای بقعۀ امامزاده ابراهیم را شخصی به‌نام ناصر صرافها، معروف به حاج‌آقا قرائتی، در 1326 ش ساخته است. او نخستین متولی این امامزاده بوده، و دربارۀ انگیزۀ ساخت این بقعه از او نقل است که امامزاده ابراهیم به‌صورت جوانی به خواب وی آمده است. قرائتی هنگامی که مسجد را می‌ساخت، زیرزمین آن را به بقعۀ امامزاده ابراهیم اختصاص داد. او پس از ساخت بنا، به قم نزد آیت‌الله مرعشی رفته، و دربارۀ امامزاده پرسیده بود. آیت‌الله مرعشی نیز در پاسخ به او گفته بود: بگذارید همان‌طوری‌که ساخته‌اید، بماند و به آن دست نزنید ( امامزاده‌ها ... ، 1/ 28).
محوطۀ داخلی این امامزاده بسیار ساده و کوچک، و دارای 18/ 3 متر درازا و 55/ 1 متر پهنا ست. پیش از 1382 ش گور این امامزاده از آجر و ساروج ساده و بدون سنگ قبر و هیچ آرایشی، به درازای 38/ 1 متر و پهنای 94 سانتی‌متر بوده است (مصطفوی، 34؛ معتمدی، 22)؛ اما در 1382 ش، هنگام موزاییک‌کردن کف بقعه، در ضلع جنوبی اتاق، سکوی کوچکی از موزاییک بر روی گور ساخته، و روی آن پارچه‌ای سبزرنگ کشیده شد. بر روی این پارچۀ سبزرنگ، عبارت «یا چهارده‌معصوم (ع) یا شاهزاده ابراهیم (ع)» دیده می‌شود. امامزاده ابراهیم فاقد هرگونه تزیینات و معماری باارزش است (مصطفوی، نیز امامزاده‌ها، همانجاها).
در گذشته، آب‌انبار بزرگی در جانب شرقی بنای این بقعه و متصل به آن وجود داشته است (مصطفوی، همانجا).

مآخذ

امامزاده‌ها و تربت برخی از پاکان و نیکان، بنیاد ایران‌شناسی، تهران، 1388 ش؛ مصطفوی، محمدتقی، «بناهای تاریخی و مذهبی تهران قدیم و خارج شهر»، اطلاعات ماهانه، تهـران، 1332 ش، شم‌ 61؛ معتمدی، محسن، جغرافیـای تـاریخی تهران، تهران، 1381 ش.

حسن موسوی‌زاده