ناودانک

نویسنده (ها) : میترا آقامحمدحسنی

آخرین بروز رسانی : یکشنبه 1 تیر 1399

ناودانک \ nāvdānak \ ، ناحیه‌ای واقع در شمال سر پل تجریش و جنوب گلاب‌دره.
سبب شهرت این ناحیه به ناودانک، از آن سبب است که قناتی در سمت راست ‌گلاب‌دره آفتابی می‌شد، و در گذشته برای رساندن آب این قنات به سوی دیگر دره، ناودانی ساخته شده بود که بر چهارپایۀ چوبی داخل دره متکی بود. به گفتۀ یکی از آگاهان محلی، این چهارپایه 6 متر ارتفاع و حدود 2 متر پهنا داشت و افزون بر آبیـاری باغها، برای چرخانـدن سنـگ یک آسیـاب نیـز به‌کار می‌رفت. آب ناودان پس‌از گذشتن از کنار گورستان کهن تجریش، به درون رودخانۀ جعفرآباد می‌ریخت. زمینهای واقع در سمت چپ گلاب‌دره را که آب این ناودان به آنجا می‌رسید، ناودانک و در گویش محلی، «نودونک» می‌خواندند.
در پایین گلاب‌دره باغ بزرگی به نام باغ خلیلی وجود داشت. در این باغ استخری بود که آب قنات گلاب‌دره به درون آن می‌ریخت. این آب همۀ باغهای پایین‌تر را آبیاری می‌کرد. ناحیۀ ناودانک شامل یک باغ و چند قطعه زمین کشاورزی بود و چند خانوار نیز در آنجا اقامت داشتند. زمینهای ناودانک از یک‌سو به رودخانۀ گلاب‌دره، و از سوی دیگر به گورستان کهن تجریش محدود بود؛ دسترسی به آن نیز از تجریش، از کوچۀ محلۀ بالا امکان‌پذیر بود. امروزه (1391 ش) در این زمینها، کوچه‌ای به همین نام وجود دارد که از یک‌سو به خیابان دربند، و از سوی دیگر به خیابان طباطبایی‌پور (تابش) متصل است.

مآخذ

ستوده، منوچهر، جغرافیای تاریخی شمیران، تهران، 1371 ش؛ صالحی، عباس (از آگاهان محلۀ تجریش)، مصاحبه با مؤلف.

میترا آقامحمدحسنی