اردوگاه

اُرْدوگاه [ordūgāh]، در اصطلاح نظامی، محوطه‌ای برای اسکان موقت یا نیمه دائم سربازان. اردوگاههای لژیونهای رومی به ویژه از نظر تاریخی شایان توجه است. صرف‌نظر از طول اقامت در اردوگاهها، رومیها همیشه با حفر خندق، کشیدن خاکریز و نصب تیرهای چوبیِ نوک تیز، به گردِ آنها بارویی ایجاد می‌کردند که فضای داخلی آن براساس طرحی ثابت به این بخشها تقسیم می‌شد: ستاد مرکزی، بخش تدارکات و محل ویژۀ سربازان؛ به این ترتیب، به هنگام یورش غافلگیرانه، سربازان خود را در محیطی آشنا احساس می‌کردند و حتى در تاریکی می‌توانستند به سرعت موقعیت خود را تشخیص دهند. اردوگاههای رومیها چنان امن بود که بسیاری از آنها هستۀ مرکزی شهرهای بعدی را در فرانسه، انگلستان و کشورهای دیگر تشکیل دادند.

پیدایش جنگ افزارهای آتشین موجب شد که اردوگاههای برج و بارودار تا حدود زیادی منسوخ شود؛ اردوگاهها، بجز حفاظهای نرده‌ای و سربازان گشتی، ابزار دفاعی دیگری نداشتند و پشت خط جبهه مستقر بودند، اما در جنگ ویتنام هر دو نیروی متخاصم، اردوگاههای برج و بارودار را احیا کردند و نیروهای ویتنام شمالی تأسیسات خود را به پناهگاههای عمیق ضدبمب مجهز کردند. (101)