ارانگوتان

اُرانْگوتان [orāngūtān] (در زبان مالزیایی: انسان جنگلی)، با نام علمی پونْگوپیگْمایوس، میمون انسان‌نمای بزرگی از خانوادۀ پونْگیده که امروزه تنها در جنگلهای پست باتلاقی بُرنِئو و بخش کوچکی از سوماترا دیده می‌شود.
ارانگوتان نیز همانند گوریلها و شمپانزه‌های خویشاوند آن، بدنی کوتاه و فربه، بازوانی دراز، و پاهایی کوتاه دارد و تفاوتش با آنها در داشتن پوشش پرپشم سرخ فام، عدم تناسب چشمگیرتر میان طول دست و پا و شکل متفاوت جمجمه است. ارانگوتان نر بالغ ممکن است حدود 137 سانتی‌متر قد، و حدود 75 کیلوگرم وزن داشته باشد، در حالی که معمولاً وزن ارانگوتان ماده فقط به 40 گیلوگرم می‌رسد. تفاوت بارز ارانگوتان نر با ماده نه تنها در جثۀ بسیار بزرگ‌تر آن، بلکه در داشتن آویزه‌هایی از بافت چربی زیرجلدی بر روی گونه‌ها و کیسۀ هوایی آویخته از گلوی حیوان است.
ارانگوتان بیشتر درخت‌زی است و عمدتاً از میوه تغذیه می‌کند. برعکس دیگر میمونها، ارانگوتانهای بالغ به تنهایی زندگی می‌کنند و فقط برای جفت‌گیری نزد هم می‌آیند. بعد از یک دورۀ آبستنی در حدود 275 روز، نوزادی به دنیا می‌آید که مادر او را روی سینه‌اش همراه می‌برد و از او پرستاری می‌کند. بلوغ جنسی ارانگوتان ماده در هشت‌سالگی، و بلوغ جنس نر در ده‌سالگی رخ می‌دهد. طول عمر این حیوان، دست کم در اسارت، ممکن است از 30 سال بگذرد. خرخر کردن و سق زدن از معدود اصوات این‌حیوان به‌شمار می‌آید. ارانگوتان به‌طورطبیعی حیوانی ساکت، آرام، متفکر و باهوش است که در اسارت زیرکی و ایستادگی چشمگیری نشان می‌دهد و دارای توانایی خاصی برای دستکاری وسایل مکانیکی است.
ارانگوتان در شمار حیوانات در معرض خطر آمده است. از جمله عوامل مؤثر در کاهش جمعیت این حیوانات شکار و تخریب زیستگاههای آنها به دست انسان است. ارانگوتان در اندونزی و مالزی در حمایت قانون قرار دارد. (113)