آمده است، در اين تلاش علمى سعى خواهد شد با مراجعه به اين منابع و با استناد بر روش علمى استنباط، طرحى كه اسلام در رابطه با تنظيم روابط سياسى جامعه بشر و الگوى نظم‌دهنده قدرت در جامعه انسانى- به شرحى كه در تعريف نظام سياسى آمد- ارائه مى‌كند، مورد تبيين و تشريح قرار گيرد.

6. فقه نظام سياسى اسلام‌

بنابر آنچه در تعريف نظام سياسى اسلام بيان شد، فقه نظام سياسى اسلام را مى‌توان چنين تعريف كرد:

«مجموعه احكام فقهى تبيين‌كننده الگوى شكل‌گيرى و تنظيم روابط سياسى جامعه در شريعت اسلام».

بنابر آنچه در گذشته در رابطه با دو نوع بحث فقهى (فقه كلان و فقه خُرد) بيان كرديم و گفتيم فقه مربوط به نظامات اجتماعى، از نوع فقه كلان است كه طبيعتى متفاوت با فقه خُرد دارد؛ فقه نظام سياسى، بخشى از فقه كلان اسلامى است كه تبيين فقهى نظام سياسى اسلام را بر عهده دارد. همان گونه كه در گذشته گفتيم، اگر چه فقه كلان، در برگيرنده مجموعه‌اى از احكام فقه خُرد نيز مى‌باشد؛ لكن نگاه اصلى فقه كلان، به نظام جامعى است كه احكام فقه خُرد را در يك ساختواره نظرى واحد پيوند مى‌دهد و از آن، سيستم اجتماعى واحدى به وجود مى‌آورد كه عمل واحدى انجام مى‌دهد. اين عمل واحد، از اجزاى متعددى تشكيل مى‌شود كه هر جزء از آن را فردى از افراد جامعه يا نهادى معين از نهادهاى اجتماعى انجام مى‌دهد؛ نظير موتور يك اتومبيل كه از اجزاى فراوانى تشكيل مى‌شود كه در مجموع، يك عمل واحد از آنها سر مى‌زند كه به‌حركت درآوردن اتومبيل در جهت مقاصد به‌كارگيرنده آن است.